Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Iran tuyên bố đã sử dụng một phương pháp mới để vượt qua hệ thống phòng không của Israel, khi một làn sóng tên lửa mới đánh vào Tel Aviv và thành phố cảng Haifa. Các tòa nhà dân cư dường như đã bị trúng đạn; trong khi một nhà máy điện tại Haifa được cho là đang cháy. Ba người ở miền trung Israel thiệt mạng trong đêm. Iran cũng cho biết số người thiệt mạng vì các đợt tấn công của Israel đã lên đến 224 người.
Thủ tướng Binyamin Netanyahu phát biểu trên Fox News rằng chiến dịch của Israel đang được “phối hợp toàn diện” với Mỹ. Trong khi đó, tổng thống Donald Trump nói trên ABC News là Mỹ “có thể tham gia” vào cuộc xung đột, nhưng ông tin “nó sẽ được giải quyết.” Ông cũng cho biết Vladimir Putin “sẵn sàng” đóng vai trò trung gian — một ý tưởng được phía Điện Kremlin đề xuất.
Cảnh sát đã bắt giữ Vance Boelter, 57 tuổi, nghi phạm trong vụ giết hại Melissa Hortman, chủ tịch Hạ viện bang Minnesota, và chồng bà. Giới chức cho biết Boelter mặc đồng phục cảnh sát khi thực hiện vụ tấn công hôm thứ Bảy. Ông ta cũng bị tình nghi là thủ phạm trong vụ nổ súng khác khiến thượng nghị sĩ bang John Hoffman bị thương.
Tập đoàn thời trang xa xỉ Pháp Kering, chủ sở hữu của Gucci, dự kiến sẽ bổ nhiệm Luca de Meo làm giám đốc điều hành mới. Hôm Chủ nhật, ông de Meo đã từ chức giám đốc điều hành của Renault — hãng ô tô Pháp mà ông đã dẫn dắt trong 5 năm. Nhiệm vụ mới của ông là vực dậy một thương hiệu đang mất dần sức hút.
Cơ quan Tình báo Đối ngoại Anh (MI6) đã bổ nhiệm Blaise Metreweli làm giám đốc mới — người phụ nữ đầu tiên nắm giữ chức vụ này. Bà sẽ kế nhiệm Richard Moore vào tháng 10. Hiện tại, bà Metreweli là giám đốc công nghệ, một vai trò thường được gọi là “Q.” Thủ tướng Keir Starmer đã trực tiếp phỏng vấn hai ứng viên cuối cùng và gọi đây là một “bổ nhiệm mang tính lịch sử.”
Ít nhất tám người Palestine được cho là đã thiệt mạng và hàng chục người khác bị thương khi đang trên đường đến một điểm phân phát viện trợ do Tổ chức Nhân đạo Gaza điều hành. Các báo cáo cho biết binh sĩ Israel đã nổ súng vào đám đông gần Rafah, phía nam Dải Gaza. Israel hiện chưa bình luận. Kể từ khi các điểm viện trợ mở cửa vào tháng trước, hầu như mỗi ngày đều xảy ra nổ súng vào người đến nhận hàng.
Cựu tổng thống Pháp Nicolas Sarkozy đã bị tước Huân chương Bắc Đẩu Bội tinh — vinh dự cao nhất của nước Pháp. Tháng 12 năm ngoái, tòa án đã giữ nguyên phán quyết trước đó về tội tham nhũng và lạm dụng ảnh hưởng, đồng thời yêu cầu ông Sarkozy đeo vòng giám sát điện tử trong vòng một năm. Tổng thống đương nhiệm Emmanuel Macron đã phản đối việc tước huân chương, nói rằng “việc tôn trọng các cựu tổng thống là điều rất quan trọng.”
Con số trong ngày: 25%, là tỷ lệ người Mỹ cho biết niềm tin tôn giáo của họ đã được củng cố trong đại dịch.
TIÊU ĐIỂM
Triển lãm hàng không Paris khai mạc
Triển lãm hàng không lớn nhất thế giới sẽ khai mạc ở Paris vào thứ Hai tại sân bay Le Bourget, thủ đô nước Pháp. Sự kiện này diễn ra ngay sau vụ tai nạn hôm thứ Năm của một máy bay Boeing 787 Dreamliner tại Ấn Độ khiến ít nhất 270 người thiệt mạng. Do thảm hoạ, các hãng hàng không và công ty hàng không vũ trụ có thể sẽ hạn chế công bố các đơn đặt hàng máy bay chở khách như thường thấy tại sự kiện.
Gần một nửa triển lãm năm nay sẽ dành cho ngành công nghiệp quốc phòng — tăng mạnh so với năm 2023 – theo ban tổ chức. Chiến tranh ở Ukraine và ngân sách quốc phòng tăng vọt đã thúc đẩy hoạt động trong lĩnh vực này. Các sĩ quan quân đội cấp cao từ khắp nơi trên thế giới sẽ đặc biệt chú ý đến công nghệ máy bay không người lái và hệ thống phòng không. Hàng không dân dụng có thể sẽ nhường chỗ cho vũ khí.
Cuộc chiến của Trump với các trường đại học gây ảnh hưởng nặng đến sinh viên quốc tế
Trong khi đó, cuộc chiến của Donald Trump với các trường đại học Mỹ đang khiến sinh viên quốc tế bị bỏ rơi, với Harvard là mục tiêu hàng đầu. Bộ ngoại giao Mỹ đã yêu cầu các đại sứ quán tạm ngừng lên lịch phỏng vấn cấp visa cho sinh viên nước ngoài. Động thái này — được cho là nhằm chuẩn bị kiểm tra kỹ hơn mạng xã hội của các ứng viên — đã kéo dài sang tuần thứ ba, gây gián đoạn nghiêm trọng cho các trường đại học.
Riêng Harvard còn đối mặt với các biện pháp đặc biệt. Chính quyền Trump cáo buộc trường này không bảo vệ sinh viên Do Thái và từ chối cung cấp thông tin về sinh viên không phải công dân. Họ đang muốn hoàn toàn ngăn Harvard tuyển sinh viên quốc tế. Một thẩm phán đã tạm thời chặn lệnh, và hai bên sẽ quay lại tòa án vào thứ Hai. Chính phủ lập luận rằng đây là vấn đề an ninh quốc gia và “tòa án không có quyền chất vấn.”
Kinh tế Trung Quốc sau khi đình chiến thương mại
Sau hai ngày đàm phán thương mại tại London, bộ trưởng tài chính Mỹ Scott Bessent đã phải tiếp tục điều trần năm giờ trước Quốc hội. Ông nói, “việc tái cân bằng giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới là hoàn toàn khả thi” nếu Trung Quốc tuân thủ thỏa thuận đình chiến thương mại.
Song thỏa thuận này, dù đáng hoan nghênh, có thể khiến Trung Quốc chậm lại trong việc tái cấu trúc nền kinh tế từ đầu tư và xuất khẩu sang tiêu dùng nội địa. Các mức thuế cao mà Mỹ đe dọa hồi tháng 4 có thể đã buộc chính phủ Trung Quốc tung thêm kích thích tài khóa cho hộ gia đình. Nhưng xuất khẩu từ Trung Quốc vẫn vững vàng. Dữ liệu công bố hôm thứ Hai cũng khả quan: sản lượng công nghiệp tháng 5 tăng 5,8% so với cùng kỳ năm ngoái, dù có ít hơn hai ngày làm việc. Một số nhà kinh tế cho rằng Trung Quốc sẽ không tung thêm kích thích trước tháng 9 — trừ khi thỏa thuận đổ vỡ và công sức của ông Bessent tiêu tan.
Phe đối lập Thổ Nhĩ Kỳ lâm nguy
Tại Thổ Nhĩ Kỳ, Ekrem Imamoglu — thị trưởng Istanbul đang bị giam giữ và là đối thủ chính trị hàng đầu của tổng thống Recep Tayyip Erdogan — sẽ ra tòa vào thứ Hai với cáo buộc xúc phạm công chức. Ông bị buộc tội vì chỉ trích công tố viên trưởng của Istanbul. Đây chỉ là một trong nhiều vụ kiện mang động cơ chính trị nhằm vào ông Imamoglu, ứng viên tổng thống của Đảng Nhân dân Cộng hòa (CHP) trong cuộc bầu cử tới (dự kiến năm 2028 nhưng có thể sớm hơn).
Chiến dịch đàn áp đã mở rộng kể từ khi ông bị bắt hôm 19/3. Hơn 250 người, bao gồm cả quan chức thành phố và doanh nhân, đã bị bắt giữ. Sắp tới có thể còn nhiều hơn. Ngày 30/6, tòa án có thể phán quyết phế truất lãnh đạo CHP, ông Ozgur Ozel, với lý do gian lận bầu cử nội bộ. Chính phủ Erdogan đang từng bước đập tan phe đối lập chính bằng con đường pháp lý.
Theo Nghiên cứu Quốc tế
In bài viết