Báo The Kyiv Post của Ukraine tối 25/10, theo giờ địa phương, cho biết Tổng thống Mỹ Donald Trump đã bày tỏ sự thất vọng “rất đáng tiếc” trước việc tiến trình hòa bình Nga–Ukraine không đạt tiến triển, ám chỉ rằng một thỏa thuận cần được đạt được trước khi ông gặp người đồng cấp Liên bang Nga.
Tổng thống Donald Trump, trong chuyến công du châu Á đã hé lộ phần nào sự thất vọng trong nỗ lực ngoại giao nhằm chấm dứt xung đột Nga–Ukraine.
Nhà lãnh đạo Mỹ giảm bớt khả năng sẽ sớm tổ chức hội nghị thượng đỉnh với Tổng thống Liên bang Nga Vladimir Putin, đồng thời tiết lộ các biện pháp gây sức ép kinh tế mới mà chính quyền của ông đang áp dụng với Moskva.
Trả lời phóng viên trên chuyên cơ Không lực Một (Air Force One), Tổng thống Trump nói thẳng thắn khi được hỏi về việc lên lịch lại cuộc gặp với người đồng cấp Nga Putin, vốn vừa bị hoãn gần đây: “Tôi cần phải biết rằng chúng ta sẽ đạt được một thỏa thuận. Tôi sẽ không lãng phí thời gian của mình. Tôi luôn có mối quan hệ rất tốt với ông Vladimir Putin, nhưng lần này thì thật đáng thất vọng”.
Dù khẳng định có “mối quan hệ rất tốt” với nhà lãnh đạo Liên bang Nga, nhưng Tổng thống Trump vẫn gọi việc không đạt tiến triển trong thỏa thuận hòa bình là “rất đáng thất vọng”.
Tổng thống Trump nhấn mạnh rằng ông ngạc nhiên vì cuộc xung đột này lại khó giải quyết hơn nhiều vấn đề địa chính trị phức tạp khác mà ông từng xử lý.
“Tôi đã nghĩ việc này sẽ được giải quyết trước khi có hòa bình ở Trung Đông”, ông Trump nói, dẫn chứng vai trò trung gian thành công của mình giữa Azerbaijan và Armenia, mà theo ông là từng được ông Putin khen ngợi qua điện thoại.
Ông nói thêm: “Nếu nhìn vào vấn đề giữa Ấn Độ và Pakistan… Tôi có thể nói hầu như bất kỳ thỏa thuận nào mà tôi đã đạt được đều có vẻ khó khăn hơn so với Liên bang Nga và Ukraine, nhưng mọi việc lại không như vậy. Giữa hai bên tồn tại rất nhiều hận thù”.
Hiệu lực của trừng phạt: Áp lực dầu mỏ với Nga, ngoại giao với Trung Quốc
Tổng thống Trump nhấn mạnh tác động của các biện pháp trừng phạt kinh tế mới nhắm vào Liên bang Nga, mà ông tin là đang bắt đầu gây ảnh hưởng mạnh.
“Chúng tôi đã áp đặt các lệnh trừng phạt rất lớn lên Liên bang Nga. Tôi nghĩ các lệnh trừng phạt này sẽ rất mạnh, rất nghiêm khắc”, ông Trump khẳng định.
Khi được hỏi liệu các lệnh trừng phạt có đẩy ông Putin đi quá xa không, nhà lãnh đạo Mỹ bác bỏ lo ngại: “Tôi không nghĩ vậy… Ông ấy nói rằng các lệnh trừng phạt sẽ không có nhiều tác động, nhưng tôi không đồng ý. Tôi không nghĩ ông đã đúng trong việc này”.
Tổng thống Trump sau đó liên hệ trực tiếp các lệnh trừng phạt này với cuộc gặp sắp tới giữa ông và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, tiết lộ rằng chủ đề về xuất khẩu dầu mỏ quan trọng của Nga sẽ được đưa ra thảo luận.
“Tôi có thể sẽ bàn về vấn đề này. Có lẽ các bạn đã thấy hôm nay, Trung Quốc đang cắt giảm mạnh lượng dầu nhập từ Liên bang Nga, còn Ấn Độ thì cắt giảm hoàn toàn”, ông Trump nói, rồi thêm rằng: “và chúng tôi đã áp đặt trừng phạt.”
Tổng thống Trump bày tỏ mong muốn Bắc Kinh hợp tác trong vấn đề Liên bang Nga khi nói với phóng viên: “Tôi rất mong Trung Quốc sẽ giúp chúng tôi trong việc xử lý Nga. Chúng tôi đã áp đặt lệnh trừng phạt rất lớn… Một trong những chủ đề chúng tôi sẽ bàn là Nga và Ukraine – họ đang giết 7.000 người mỗi tuần, chủ yếu là binh sĩ, và chắc chắn chúng tôi sẽ nói về điều đó”.
Tổng thống Trump cho biết ông mong muốn đạt được một “thỏa thuận toàn diện” với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, bao gồm các vấn đề của nông dân Mỹ và cuộc khủng hoảng fentanyl, loại ma túy “đang giết hại rất nhiều người” và “xuất phát từ Trung Quốc”.
Trước đó, Tổng thống Trump cũng nói rằng ông sẵn sàng gặp lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un trong chuyến công du này: “Nếu các bạn muốn đưa tin, tôi sẵn sàng. Tôi từng có mối quan hệ rất tốt với ông ấy.”
Ngoại trưởng Rubio giải thích vì sao Trung Quốc được miễn thuế phạt
Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio, phát biểu sau buổi họp báo của Tổng thống Trump, đã đề cập đến chiến lược cứng rắn với Liên bang Nga, đặc biệt là trong quan hệ với các đối tác quan trọng của Washington.
Ông Rubio gọi quyết định của Ấn Độ tiếp tục mua dầu Nga là “điểm gây căng thẳng” và “nguồn gốc xung đột” trong quan hệ với Mỹ, cho rằng các khoản mua này đang giúp tài trợ cho cuộc chiến của Nga ở Ukraine.
Chính quyền Trump đã áp đặt thêm mức thuế trừng phạt 25% lên hàng hóa Ấn Độ, nâng tổng thuế Mỹ đối với hàng nhập khẩu từ New Delhi lên mức 50%, như một hình phạt cho việc tiếp tục nhập năng lượng Nga.
Dù vậy, ông Rubio bảo vệ quyết định này, khẳng định rằng Ấn Độ vẫn là “đối tác chiến lược” và “đồng minh quan trọng” của Mỹ, thừa nhận quốc gia này “có nhu cầu năng lượng rất lớn” và mua dầu Nga “vì giá rẻ”.
Ông Rubio cho biết chính quyền Trump hy vọng sẽ “khắc phục” các biện pháp trừng phạt này sớm, và tiết lộ rằng ông đã gặp Bộ trưởng Ngoại giao Ấn Độ để bàn về hàng loạt vấn đề, trong đó có việc duy trì hợp tác nhằm thúc đẩy khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương tự do và rộng mở.
Khi được hỏi vì sao Trung Quốc – khách hàng dầu mỏ lớn nhất của Liên bang Nga – không bị áp các mức thuế tương tự, ông Rubio giải thích rằng việc trừng phạt Bắc Kinh có thể làm tăng giá năng lượng toàn cầu và gây bất ổn cho nền kinh tế thế giới, vì phần lớn dầu Nga mà Trung Quốc mua được tinh chế rồi bán lại ra thị trường quốc tế, bao gồm cả châu Âu.
Đặc phái viên của Tổng thống Putin tuyên bố “đạt tiến triển” khi ông Trump siết lập trường
Phát biểu của Trump trên Air Force One, khi ông đang trên đường tới Malaysia, được đưa ra giữa những tín hiệu trái chiều về triển vọng hòa bình.
Chỉ vài giờ trước đó, ông Kirill Dmitriev, đặc phái viên của Tổng thống Putin về đầu tư và hợp tác kinh tế, đã gây chú ý trong chuyến thăm Mỹ.
Phát biểu với truyền thông Mỹ, ông Dmitriev nói rằng ông tin Liên bang Nga, Mỹ và Ukraine “thực sự đang tiến khá gần tới một giải pháp ngoại giao” nhằm chấm dứt xung đột Ukraine. Ông Dmitriev dự kiến sẽ gặp đặc phái viên của Tổng thống Trump, ông Steve Witkoff, tại Miami.
Thành Nam/Báo Tin tức
In bài viết