Ukraine tăng tốc đàm phán trên 3 mặt trận
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết các nhà lãnh đạo và giới ngoại giao đang “liên lạc gần như liên tục” trong quá trình đàm phán về các đảm bảo an ninh, công cuộc tái thiết Ukraine và những yếu tố khác của một thỏa thuận hòa bình do Mỹ làm trung gian.
Ngày 12/12, Tổng thống Zelensky thông tin ông đã nhận được báo cáo cập nhật từ Chủ tịch Hội đồng An ninh và Quốc phòng Ukraine Rustem Umerov liên quan đến các cuộc đàm phán nhằm hướng tới một nền hòa bình mà ông mô tả là “đáng trân trọng” đối với Ukraine.
Theo thông điệp đăng trên Telegram, chính phủ Ukraine hiện đang đồng thời triển khai ba hướng nỗ lực chính với sự phối hợp của các đối tác tại châu Âu và Mỹ.
Ở hướng thứ nhất diễn ra tại Đức, Tổng thống Zelensky cho biết một nhóm quốc phòng chuyên trách đang chuẩn bị hoạt động, tập trung thảo luận các chi tiết liên quan đến bảo đảm an ninh cho Ukraine. Các đại diện từ quân đội, cơ quan tình báo và lực lượng an ninh đều tham gia vào tiến trình này.
Hướng thứ hai tập trung vào lĩnh vực kinh tế. “Tại Mỹ, công việc của nhóm đàm phán về kinh tế, tái thiết và đầu tư đã bắt đầu và sẽ tiếp tục”, ông Zelensky cho hay. Nhóm này do Phó Thủ tướng thứ nhất kiêm Bộ trưởng Kinh tế Yulia Svyrydenko chủ trì, với sự tham gia của các quan chức chính phủ và chuyên gia trong nhiều lĩnh vực.
Mặt trận thứ ba, theo Tổng thống Ukraine, là việc duy trì “liên lạc gần như thường xuyên” giữa các cố vấn an ninh quốc gia và những bên liên quan theo quyết định của các nhà lãnh đạo. Ông nhấn mạnh rằng các kênh trao đổi giữa Mỹ, Ukraine và các quốc gia châu Âu khác vẫn được duy trì hằng ngày, trong đó ông Rustem Umerov đóng vai trò điều phối phía Ukraine.
Những tuyên bố trên được đưa ra trong bối cảnh các cuộc đàm phán giữa quan chức Mỹ, Ukraine, Liên bang Nga và châu Âu đã tăng tốc trong những tuần gần đây. Động thái này diễn ra sau khi Nhà Trắng, vào tháng trước, chuyển cho Kiev một đề xuất hòa bình gồm 28 điểm. Bản đề xuất được soạn thảo với sự tham gia của Moskva nhưng không có đóng góp từ phía châu Âu.
Kế hoạch ban đầu đã khiến hoạt động ngoại giao trở nên căng thẳng và phức tạp trong nhiều tuần. Ukraine cùng các đối tác châu Âu đã khẩn trương xây dựng một phương án thay thế, được cho là ít thiên về phía Nga hơn. Nỗ lực này đã dẫn đến việc Kiev đưa ra một kế hoạch hòa bình gồm 20 điểm, hiện đang được thảo luận với chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump.
Australia cấm trẻ em dưới 16 tuổi dùng mạng xã hội
Ngày 10/12, Australia trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới chính thức cấm người dùng dưới 16 tuổi sở hữu tài khoản trên các nền tảng mạng xã hội lớn. Động thái này được dự báo sẽ thu hút sự theo dõi sát sao của các tập đoàn công nghệ toàn cầu cũng như các nhà hoạch định chính sách tại nhiều quốc gia.
Lệnh cấm do chính phủ Canberra ban hành có hiệu lực từ nửa đêm theo giờ địa phương, áp dụng đối với khoảng 10 nền tảng mạng xã hội lớn, trong đó có YouTube, Instagram, TikTok, Reddit, Snapchat và X. Theo quy định, các nền tảng phải thực hiện “những biện pháp hợp lý” nhằm ngăn chặn người dùng chưa đủ tuổi truy cập, thông qua các phương thức xác minh độ tuổi như phân tích hành vi trực tuyến, ước đoán độ tuổi bằng ảnh tự chụp, yêu cầu tải giấy tờ tùy thân hoặc liên kết thông tin ngân hàng.
Tất cả các nền tảng nằm trong diện điều chỉnh đều đã cam kết tuân thủ chính sách ở những mức độ khác nhau. X là một trong những công ty cuối cùng chưa đưa ra phản hồi rõ ràng, song đến ngày 10/12, nền tảng này đã phát tín hiệu sẽ thực hiện theo quy định mới. Việc triển khai chính sách đồng nghĩa với việc hàng triệu trẻ em tại Australia sẽ mất quyền truy cập vào các tài khoản mạng xã hội cá nhân.
Tác động của lệnh cấm không chỉ dừng lại trong phạm vi Australia. Giới quan sát cho rằng chính sách này có thể trở thành tiền lệ quan trọng đối với nhiều quốc gia đang cân nhắc các biện pháp hạn chế mạng xã hội đối với thanh thiếu niên, bao gồm Đan Mạch, Na Uy, Pháp, Tây Ban Nha, Malaysia và New Zealand.
Trước khi được Quốc hội thông qua vào năm ngoái, một khảo sát của YouGov cho thấy 77% người dân Australia ủng hộ việc cấm trẻ em dưới 16 tuổi sử dụng mạng xã hội. Tuy nhiên, quá trình triển khai luật đã vấp phải không ít ý kiến phản đối.
Những người ủng hộ cho rằng lệnh cấm giúp bảo vệ trẻ em khỏi các tác hại của mạng xã hội, như bắt nạt trực tuyến, suy giảm sức khỏe tâm thần, nguy cơ bị lạm dụng và tiếp xúc với nội dung không phù hợp. Ngược lại, các tập đoàn công nghệ, trong đó có Google, cảnh báo rằng quy định này rất khó thực thi trên thực tế. Một số báo cáo do chính phủ Australia đặt hàng cũng chỉ ra những hạn chế của công nghệ xác minh độ tuổi, đặc biệt là các phần mềm ước đoán tuổi dựa trên hình ảnh.
Trên thực tế, truyền thông địa phương ghi nhận nhiều trường hợp trẻ em tìm cách lách luật, khi các hệ thống xác thực phân loại sai người dùng hoặc các công cụ như VPN vẫn cho phép vượt qua rào cản kỹ thuật.
Theo các chuyên gia trả lời CNBC, cách Australia triển khai và thực thi lệnh cấm sẽ được theo dõi chặt chẽ trên toàn cầu. Tại châu Âu, Nghị viện châu Âu đã thông qua một nghị quyết không mang tính ràng buộc vào tháng 11, ủng hộ độ tuổi tối thiểu 16 để truy cập mạng xã hội, đồng thời đề xuất hạn chế các tính năng gây nghiện như lướt vô hạn hay tự động phát đối với người chưa đủ tuổi.
Fed cắt giảm lãi suất cuối cùng trong năm
Ngày 10/12, Cục Dự trữ Liên bang (Fed) đã cắt giảm lãi suất lần thứ 3 trong năm, nhưng báo hiệu rằng họ có thể sẽ dừng lại ở đây trong bối cảnh những bất đồng bất thường về hướng đi phía trước.
Quyết định về việc giảm lãi suất quỹ liên bang chuẩn xuống 0,25 điểm phần trăm, xuống mức từ 3,5% đến 3,75%, thấp nhất trong ba năm nhằm mục đích bảo vệ nền kinh tế trước sự suy giảm mạnh hơn dự kiến trong việc tuyển dụng.
Fed đã bỏ phiếu với tỷ lệ 9-3, đánh dấu mốc lần đầu tiên trong sáu năm có ba quan chức phản đối. Hai quan chức cho rằng việc giảm lãi suất là không cần thiết, trong khi một người khác ủng hộ việc giảm mạnh hơn, 0,5 điểm phần trăm.
Với tiến trình kiểm soát lạm phát bị đình trệ, các quan chức đã chỉ ra trước quyết định tuần này rằng việc giảm lãi suất hơn nữa có thể cần bằng chứng về sự suy thoái của thị trường lao động. Tại cuộc họp báo cùng ngày, Chủ tịch Fed Jerome Powell cho biết: “Chúng tôi đang ở vị thế tốt để chờ đợi và xem nền kinh tế sẽ phát triển như thế nào từ đây”.
Tuyên bố sau cuộc họp được cân nhắc kỹ lưỡng của các quan chức Fed đã báo hiệu một tiêu chuẩn cao hơn cho việc cắt giảm thêm bằng cách lặp lại một bước ngoặt tương tự sau khi cắt giảm lãi suất một năm trước. Tuy nhiên, Chù tịch Powell vẫn bảo vệ quyết định cắt giảm lãi suất ngay bây giờ thay vì chờ đến cuộc họp tiếp theo của Fed vào cuối tháng 1, khi đó họ sẽ có thêm nhiều dữ liệu đáng kể đã bị trì hoãn do chính phủ đóng cửa hồi mùa thu năm nay.
Ông cho rằng sau khi điều chỉnh cho việc thống kê trùng lặp, tăng trưởng việc làm có thể đã hơi âm kể từ tháng 4.
Trước động thái cắt giảm lãi suất của Fed, thị trường Phố Wall đãc có những phản ứng tích cực. Chỉ số Dow Jones Industrial Average tăng khoảng 1%, tương đương 497 điểm, đạt hiệu suất tốt nhất vào ngày Fed đưa ra quyết định kể từ năm 2023. Chỉ số S&P 500 tăng 0,7% và chỉ số Nasdaq Composite tăng 0,3%.
Thái Lan - Campuchia bùng phát giao tranh mới
Ngày 7/12, giao tranh tại một số vị trí dọc biên giới giữa hai nước Campuchia và Thái Lan đã tái diễn.
Bất chấp tuyên bố mới của Tổng thống Mỹ Donald Trump về việc hai quốc gia Đông Nam Á đã nhất trí ngừng giao tranh và quay lại các điều khoản của thỏa thuận hòa bình được ký tại Malaysia hồi cuối tháng 10 năm nay, các thông báo chính thức từ phía Campuchia và Thái Lan cho thấy tình hình an ninh khu vực biên giới vẫn căng thẳng, với nhiều vụ tấn công được ghi nhận trong những ngày gần đây.
Từ phía Campuchia, sáng 13/12, Bộ Quốc phòng cáo buộc Quân đội Thái Lan tiếp tục tấn công lãnh thổ nước này bằng máy bay tiêm kích F-16, ném bom nhằm vào các mục tiêu ở tỉnh Pursat, tỉnh Preah Vihear, Banteay Meanchey, Oddar Meanchey.
Trước đó, Bộ Quốc phòng Campuchia cũng bác cáo buộc của truyền thông Thái Lan cho rằng Campuchia đang chuẩn bị sử dụng hệ thống pháo phản lực phóng loạt (MRLS) ở tỉnh Kampong Thom để tấn công các mục tiêu ở Thái Lan. Bộ Quốc phòng nhấn mạnh những cáo buộc này “sai sự thật”, đồng thời “yêu cầu phía Thái Lan ngay lập tức chấm dứt mọi hành vi cố ý lan truyền thông tin sai lệch”. Bộ Nội vụ Campuchia cho biết tính đến chiều 12/12, số lượng người dân nước này phải sơ tán do cuộc giao tranh biên giới đang diễn ra với Thái Lan đã tăng lên hơn 300.000 người tính đến chiều 12/12.
Trong khi đó, người phát ngôn Bộ Quốc phòng Thái Lan, Đô đốc Surasant Kongsiri cho biết lực lượng Campuchia vẫn tiếp tục tấn công mạnh dọc biên giới, đặc biệt là tại tỉnh Sa Kaeo. Phía Thái Lan vẫn đang tiếp tục tiến hành các biện pháp chiến lược, sau khi Hải quân Hoàng gia Thái Lan đã phá hủy một trung tâm chỉ huy của Campuchia vào sáng 12/12. Bộ Chỉ huy Tác chiến An ninh Nội địa xác nhận 1 binh sĩ nước này đã thiệt mạng do trúng thiết bị nổ trong cuộc giao tranh tại Đồi 677 (tỉnh Ubon Ratchathani), nâng tổng số binh sĩ thiệt mạng lên 10 người trong bối cảnh các cuộc đụng độ với lực lượng Campuchia leo thang.
Quân đội Thái Lan ước tính khoảng 165 binh sĩ Campuchia đã thiệt mạng kể từ khi xung đột leo thang, nhưng con số này chưa được phía Phnom Penh xác nhận.
Israel tuyên bố đường biên giới mới bên trong Dải Gaza
Tổng tham mưu trưởng Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF), Tướng Eyal Zamir, ngày 7/12 tuyên bố ranh giới phân định được gọi là “đường vàng” hiện được coi là “đường biên giới mới” của Israel bên trong Dải Gaza.
“Đường vàng” đánh dấu khu vực mà quân đội Israel chưa rút khỏi lãnh thổ Palestine, theo các điều khoản của thỏa thuận ngừng bắn có hiệu lực từ ngày 10/10. Phát biểu trong chuyến thăm các khu vực Beit Hanoun và Jabaliya ở phía bắc Dải Gaza, nơi ông gặp gỡ các chỉ huy sư đoàn, Tướng Zamir nhấn mạnh tuyến ranh giới này sẽ đóng vai trò là tuyến phòng thủ tiền phương cũng như khu vực tác chiến của IDF.
Theo Tổng tham mưu trưởng IDF, lực lượng Israel hiện đã giành quyền “kiểm soát hoạt động” tại nhiều khu vực rộng lớn của Dải Gaza và “sẽ tiếp tục hiện diện” tại những địa bàn này trong thời gian tới. Ông khẳng định quân đội Israel sẽ không cho phép phong trào Hamas tái lập năng lực kiểm soát, đồng thời đang chuẩn bị cho các “kịch bản tấn công bất ngờ”, được xem là nền tảng trong kế hoạch quân sự nhiều năm sắp tới của IDF.
Tướng Zamir cũng nhấn mạnh rằng nhiệm vụ của IDF sẽ chưa thể hoàn tất cho đến khi thi thể con tin cuối cùng tại Dải Gaza, Ran Gvili, được đưa về Israel. Theo thông tin từ phía Israel, Hamas đã phóng thích toàn bộ 20 con tin còn sống và trao trả thi thể của 27 con tin đã thiệt mạng, ngoại trừ trường hợp của Gvili.
Trong những tháng gần đây, “đường vàng” tiếp tục là điểm nóng căng thẳng. Từ tháng 10 đến nay, quân đội Israel đã bắn chết hàng chục người Palestine với cáo buộc những người này vượt qua ranh giới nói trên. Các vụ việc này làm dấy lên nhiều chỉ trích và quan ngại về tình hình nhân đạo tại Gaza.
Theo số liệu do cơ quan y tế tại Gaza công bố, hơn 370 người đã thiệt mạng do hỏa lực của Israel kể từ ngày 11/10. Con số này nâng tổng số người Palestine thiệt mạng kể từ khi xung đột Israel – Hamas bùng phát vào tháng 10/2023 lên 70.360 người.
Những tuyên bố mới nhất của lãnh đạo quân đội Israel cho thấy Tel Aviv đang củng cố lập trường kiểm soát lâu dài tại một số khu vực của Dải Gaza, trong bối cảnh tiến trình ngừng bắn và các nỗ lực ngoại giao nhằm chấm dứt xung đột vẫn đối mặt nhiều thách thức.
Bảo Hà/Báo Tin tức và Dân tộc
In bài viết