Lầu Năm Góc đã bật đèn xanh cho Nhà Trắng trong việc cung cấp tên lửa tầm xa Tomahawk cho Ukraine, sau khi đánh giá rằng động thái này sẽ không ảnh hưởng xấu đến kho dự trữ của Mỹ.
Đài CNN dẫn lời ba quan chức Mỹ và châu Âu am hiểu vấn đề cho biết Bộ Tham mưu Liên quân đã thông báo cho Nhà Trắng về đánh giá của mình vào đầu tháng này, ngay trước cuộc gặp giữa lãnh đạo hai nước Mỹ và Ukraine.
Hai quan chức châu Âu cho biết đánh giá này đã trấn an các đồng minh châu Âu của Mỹ, những người tin rằng giờ đây Washington có ít lý do hơn để từ chối việc cung cấp tên lửa. Chỉ vài ngày trước cuộc gặp với người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelensky, Tổng thống Trump từng nói Mỹ có "rất nhiều tên lửa Tomahawk" có thể cung cấp cho Ukraine. Tuy nhiên, khi gặp tại Nhà Trắng, ông Trump lại phát biểu rằng ông không muốn cung cấp tên lửa vì "chúng tôi không muốn trao đi những thứ chúng tôi cần để bảo vệ đất nước mình".
Việc nhà lãnh đạo Mỹ đột ngột thay đổi đã khiến các quan chức Mỹ và châu Âu bất ngờ.
Quyết định của Tổng thống Trump được đưa ra một ngày sau khi ông điện đàm với Tổng thống Nga Vladimir Putin. Theo nguồn tin, nhà lãnh đạo Nga nói với ông Trump rằng tên lửa Tomahawk có thể tấn công các thành phố lớn của Nga như Moskva, Saint Petersburg và điều này có thể không ảnh hưởng đáng kể đến chiến trường nhưng có thể làm tổn hại tới quan hệ Mỹ - Nga.
Tuy nhiên, các nguồn tin trước đó cho biết ông Trump chưa hoàn toàn loại trừ khả năng chuyển giao tên lửa và chính quyền đã vạch ra kế hoạch để cung cấp cho Ukraine một cách nhanh chóng nếu Tổng thống ra lệnh. Trong những tuần gần đây, Tổng thống Trump cũng bày tỏ sự thất vọng trước việc ông Putin chưa nghiêm túc đối với tiến trình đàm phán hòa bình, đến mức ông đã phê chuẩn các lệnh trừng phạt mới của Mỹ đối với các công ty dầu mỏ của Nga vào tuần trước và tạm hủy một cuộc họp thượng đỉnh về Ukraine dự kiến tổ chức tại Budapest.
Các quan chức cho biết mặc dù Lầu Năm Góc không lo ngại về kho dự trữ, nhưng giới chức quốc phòng Mỹ vẫn đang gặp khó với phương án Ukraine sẽ huấn luyện và triển khai tên lửa như thế nào. Nguồn tin cho biết vẫn còn một số vấn đề vận hành cần được giải quyết để Ukraine có thể sử dụng Tomahawk một cách hiệu quả.
Một câu hỏi then chốt là Ukraine sẽ phóng tên lửa như thế nào nếu được cung cấp. Tomahawk thường được triển khai từ tàu nổi hoặc tàu ngầm, nhưng Hải quân Ukraine hiện đang suy yếu nghiêm trọng, nên tên lửa có thể sẽ phải được phóng từ bộ. Hải quân, Thủy quân lục chiến và Lục quân Mỹ đã phát triển các bệ phóng trên mặt đất có thể được cung cấp cho Ukraine.
Các quan chức châu Âu tin rằng Ukraine có thể tìm ra giải pháp thay thế cho việc thiếu hụt bệ phóng. Một quan chức dẫn ví dụ về các kỹ sư Ukraine từng phát triển giải pháp để sử dụng tên lửa Storm Shadow do Anh cung cấp - một loại ban đầu được thiết kế cho máy bay NATO hiện đại nhưng đã được tích hợp với phi đội máy bay chiến đấu cũ của Ukraine từ thời Liên Xô.
Trong một bài đăng trên X đầu tuần này, Tổng thống Zelensky cho biết Ukraine hy vọng sẽ mở rộng năng lực tấn công tầm xa vào cuối năm nay, nhằm giúp cuộc giao tranh kết thúc "theo những điều khoản công bằng" cho đất nước.
Bảo Hà/Báo Tin tức và Dân tộc
In bài viết