
RBTH đánh giá, ông là một trong những chỉ huy giỏi nhất của Liên Xô và là "kiến trúc sư" xây dựng lên những chiến thắng then chốt của Hồng quân trước Đức Quốc xã trong Thế chiến II.
Ông luôn được cử đến những khu vực nguy hiểm nhất của mặt trận Xô-Đức. Ông cũng là một trong những yếu tố chính làm nên chiến thắng của Liên Xô trước Đức Quốc Xã. Nguyên soái Georgy Konstantinovich Zhukov đã tham gia xây dựng các hoạt động chiến lược quan trọng nhất của Hồng quân trong Thế chiến II. Những người lính thường nói về ông rằng: "Ở đâu có Zhukov, ở đó có chiến thắng."
Georgy Zhukov bắt đầu cuộc đời binh nghiệp của mình trên các chiến trường của Thế chiến I, trong thời gian đó, ông đã được thăng cấp lên cấp chỉ huy phi đội và hai lần được giao tặng Huân chương Thánh George. Nguyên soái Zhukov tham gia vào hàng ngũ người Bolshevik sau Cách mạng 1917 và Nội chiến. Sự xuất hiện của ông trên cương vị chỉ huy diễn ra muộn hơn - vào mùa hè năm 1939, trong cuộc chiến đấu với Quân đội Đế quốc Nhật Bản trên sông Khalkhin Gol.
Georgy Zhukov năm 1923. Ảnh: Public Domain
Nắm quyền chỉ huy Tập đoàn quân số 1 - vốn đang gặp khó khăn trong việc kìm hãm quân Nhật sau khi Nhật đã chiếm được lãnh thổ của đồng minh Liên Xô là Mông Cổ, ông Zhukov về cơ bản đã chuyển bại thành thắng. Ông không chỉ đẩy lùi một cuộc tấn công có kế hoạch của kẻ thù vào hậu phương của lực lượng mình, mà còn thành công trong việc bao vây và đánh thắng quân Nhật.
"Đối với tất cả quân đội của chúng tôi, chỉ huy các đội hình, chỉ huy các đơn vị và cá nhân tôi, mặt trận Khalkhin Gol là một trường học tuyệt vời để học hỏi kinh nghiệm chiến đấu. tôi nghĩ rằng phía Nhật Bản cũng sẽ tự đưa ra kết luận chính xác hơn về sức mạnh và khả năng của Hồng quân," ông Georgy Konstantinovich báo cáo với lãnh tụ Liên bang Xô Viết Stalin. Nguyên soái sau đó đã chứng minh được lời nói của mình là đúng bởi sau khi thất bại, Nhật Bản trở nên thận trọng hơn nhiều trong các kế hoạch chiến đấu với Liên Xô.
Georgy Zhukov (thứ hai từ phải qua) và Nguyên soái Quân Mông Cổ Khorloogiin Choibalsan trong Trận Khalkhin Gol. Ảnh: Sputnik
"Theo quan điểm của tôi, Nguyên soái Georgy Konstantinovich Zhukov luôn là một người đàn ông có ý chí và quyết tâm, giàu tài năng với tất cả các yếu tố cần thiết cho một người chỉ huy quân đội," chỉ huy Konstantin Rokossovsky - một tướng tài ba của Liên Xô nói về Nguyên soái Georgy Zhukov. Theo RBTH, ông Zhukov không bao giờ ngại hành động một cách quyết đoán, ông biết cách đánh giá chính xác một tình huống chiến lược phức tạp và đưa ra quyết định đúng đắn trong những hoàn cảnh quan trọng và thay đổi nhanh. Ông là một trong những nhà chỉ huy quân sự Liên Xô đầu tiên nhận ra vai trò quan trọng của các đội hình cơ giới hóa trong chiến tranh hiện đại và ông đã học cách sử dụng các đội hình này một cách hiệu quả.
Konstantin Rokossovsky và Georgy Zhukov. Ảnh: Sputnik
Sau khi Đức mang quân vào Liên Xô, ông Zhukov giữ nhiều trọng trách. Ông không chỉ là thành viên thường trực của Trụ sở Bộ Tư lệnh Tối cao Joseph Stalin, mà vào nhiều thời điểm, ông còn chỉ huy các lực lượng của năm mặt trận. Georgy Konstantinovich được cử đến những khu vực nguy hiểm nhất.
Ảnh: RBTH
Vào tháng 9 năm 1941, Georgy Zhukov tới Leningrad - khi thảm họa đang gần tiến tới nơi đây. Theo lệnh của ông, nếu tự ý rút lui hoặc bỏ phòng tuyến bảo vệ xung quanh thành phố thì bất cứ chỉ huy hay binh sĩ nào cũng sẽ bị bắn ngay lập tức.
"Một người hoảng sợ có thể làm hỏng cả một đơn vị, các tiểu đội và trung đội có thể bị tổn thất nặng nề chỉ vì một người hèn nhát. Tất cả chúng ta đều đã trải qua những điều này trong các trận chiến cho Leningrad. Do đó, tôi có thể tự tin tuyên bố rằng mệnh lệnh của Zhukov đã giúp chúng tôi đánh bại đối thủ," P. Mushtakov, một trong những người bảo vệ thành phố, nhớ lại.
Cuối cùng, sau khi huy động tất cả các nguồn lực ít ỏi của thành phố, vị tướng này đã ổn định mặt trận và ngăn chặn đối thủ chiếm được thành phố, cũng như ngăn chặn quân đội Đức và Phần Lan tham chiến.
Ảnh: Sputnik
Vào tháng 10, Chiến dịch Bão của quân Đức quét qua Moscow, Zhukov được triệu tập đến thủ đô. Các đội quân của Phương diện quân phía Tây dưới sự chỉ huy của ông đã chống chọi lại với các cuộc tấn công chính của đối thủ và làm suy yếu quân Đức. Ngày 5/12, Hồng quân bắt đầu phản công quy mô lớn, theo kế hoạch mà Zhukov đóng một vai trò quan trọng. Kết quả là Đức Quốc xã đã bị đẩy xa 100-250km khỏi Moscow.
"Trong khoảng thời gian chiến đấu đặc biệt khốc liệt... tôi chỉ ngủ ít hơn 2 tiếng một ngày, và thậm chí, những ngày được ngủ cũng vô cùng hiếm hoi,.." ông Zhukov hồi tưởng lại.
"Khi những căng thẳng của trận chiến qua đi, tôi đã đi ngủ ngay lập tức và ngủ rất lâu. Stalin đã gọi cho tôi 2 lần trong lúc tôi ngủ. Và ông ấy đã được thông báo rằng 'Zhukov đang ngủ và chúng tôi không thể gọi ông ấy dậy'; lãnh tụ lúc đấy đã nói 'Đừng gọi ông ấy dậy - để ông ấy tự dậy.'"
Joseph Stalin và Georgy Zhukov. Ảnh: RBTH
Nhà sử học Aleksei Isaev chỉ ra rằng, Nguyên soái Zhukov nổi bất với số thương vong thấp về phía quân mình trong các trận chiến: "Nếu nhìn vào các con số liên quan đến tổng số binh lính trên mặt trận, sẽ thấy ông ấy thường có tỷ lệ thương vong thấp hơn so với các chỉ huy khác. Đó là lý do tại sao ông ấy được giao cho một số mặt trận với số lượng quân là một triệu người. Người ta biết rằng ông ấy sẽ tìm cách để giữ cho mặt trận có mức thương vong vừa phải, bởi ông ấy thực sự là một chuyên gia hàng đầu."
Ảnh: Getty
Vị tướng cũng phải đối mặt với những thất bại - đáng chú ý là Chiến dịch phản công chiến lược Rzhev-Sychevka lần thứ hai do ông chỉ huy. Chiến dịch bắt đầu vào ngày 25/11/1942 sau đó đã kết thúc trong thất bại, tuy nhiên vẫn mang lại vai trò tích cực. Trung tâm Cụm tập đoàn quân Đức suy yếu đã không thể gửi quân dự bị đến giúp Tập đoàn quân số 6 của Friedrich Paulus bị bao vây tại Stalingrad.
Chiến dịch Rzhev-Sychevka lần thứ hai. Ảnh: Sputnik
Zhukov là người kiến tạo nên chiến thắng của Hồng quân tại Kursk Salient vào mùa hè năm 1943, sau đó quân Đức mất thế chủ động trong cuộc chiến với Liên Xô. Chính Zhukov đã khuyên Bộ Tư lệnh Tối cao không nên tổ chức một cuộc tấn công quy mô lớn mà nên hoạt động từ một thế trận phòng thủ.
"Sẽ tốt hơn nếu chúng ta làm hao mòn đối phương bằng khả năng phòng thủ của mình và hạ gục xe tăng của họ, sau đó, mang theo quân dự trữ mới và tiến hành một cuộc tổng tấn công, dứt điểm đội quân chính của đối phương," Nguyên soái nói trong một báo cáo ngày 8/4/1943. Kế hoạch đã được thực hiện một cách tuyệt vời vào tháng 7 và tháng 8.
Trận Kursk. Ảnh: RBTH
Sau khi trở thành Nguyên soái Liên Xô vào năm 1943, Georgy Konstantinovich Zhukov đã tiến hành các hoạt động tấn công quy mô rộng, đập tan và làm choáng váng đối thủ, theo đúng nghĩa đen.
Ví dụ, đây là lời các Tướng Friedrich Wihelm von Mainsthin mô tả về Chiến dịch Vistula-Oder trong đó Phương diện quân Belarus số 1 đã đánh đuổi 35 sư đoàn Đức và tiếp cận Berlin: "Cuộc tấn công của Nga bên ngoài Vistula đã phát triển với lực lượng và tốc độ nhanh chưa từng có. Không thể mô tả hết mọi thứ đã diễn ra giữa Vistula và Oder trong vài tháng đầu năm 1945. Đó là một thảm kịch ở quy mô chưa từng có... Châu Âu chưa từng chứng kiến bất cứ điều gì tương tự như thế kể từ sự sụp đổ của Đế chế La Mã."
Ảnh: Public Domain
Không có gì ngạc nhiên khi Stalin giao cho Zhukov việc đánh thủ đô của Đệ tam Đế chế, và sau đó là tham gia tuần hành trong Lễ duyệt binh kỉ niệm ngày chiến thắng trên Quảng trường Đỏ ở Moscow ngày 24/6. RBTH cho biết, Zhukov luôn nhận được tình cảm lớn của người dân Liên Xô, ông được đặt biệt danh là "Nguyên soái Chiến thắng". Về phần mình, Zhukov viết trong hồi kí: "Điều quan trọng nhất đối với tôi là được phục vụ Tổ quốc và nhân dân của tôi. Và tôi có thể nói với lương tâm của mình rằng tôi đã làm tất cả để hoàn thành nghĩa vụ của mình."
Zhukov trong lễ diễu hành kỉ niệm Ngày Chiến thắng ở Moscow. Ảnh: RBTH
Nguồn: Soha