“Tháng 10-2023, Đà Nẵng mới chỉ lần đầu tổ chức hội thảo về vi mạch bán dẫn. Đến hôm nay tôi thật sự bất ngờ khi biết TP chỉ mất 11 tháng để xây dựng, trình Quốc hội thông qua nghị quyết 136/2024 với nhiều cơ chế đặc thù liên quan ngành này. Đây là khoảng thời gian quá sức ấn tượng với những người tham gia làm chính sách”.
Bà Phạm Thị Ngọc Thủy, Giám đốc Văn phòng Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân, chia sẻ như trên tại thời điểm Đà Nẵng chọn ngày 30-8 hàng năm là Ngày vi mạch bán dẫn Đà Nẵng.
Thần tốc vào kỷ nguyên vi mạch bán dẫn
Đà Nẵng chính thức bước vào đường đua vi mạch bán dẫn và trí tuệ nhân tạo (AI) từ ngày 26-1-2024, khi UBND TP công bố thành lập Trung tâm nghiên cứu, đào tạo thiết kế vi mạch và AI (DSAC). Trung tâm tinh gọn nhưng mang ba nhiệm vụ đầy thách thức: Đào tạo nhân lực, thu hút đầu tư và kết nối hệ sinh thái khởi nghiệp.
Ngay ngày ra mắt, DSAC ký biên bản ghi nhớ với Synopsys về đào tạo thiết kế vi mạch và với Intel về đào tạo AI, đặt nền móng cho chu trình “học – hành nghề” chuẩn quốc tế.
Tiếp đó, Nghị định 09/2024 của Chính phủ và Quyết định 1238/2024 của Thủ tướng Chính phủ mở rộng Khu Công nghệ thông tin tập trung Công viên phần mềm Đà Nẵng số 2 đã tạo hành lang pháp lý, giúp TP mạnh dạn nâng vốn đầu tư công cho Công viên phần mềm số 2 lên 1.400 tỉ đồng.
Cú hích này nhanh chóng được Đà Nẵng cụ thể hoá bằng Đề án phát triển bán dẫn, vi mạch và AI với tham vọng đến năm 2030 đào tạo ít nhất 5.000 nhân lực cho ngành vi mạch bán dẫn, thu hút 20 doanh nghiệp thiết kế, ít nhất một doanh nghiệp đóng gói – kiểm thử và ươm tạo 5 start-up.
Phát biểu với chính quyền Đà Nẵng, ông Lê Văn Dũng, Cố vấn cấp cao Tập đoàn Sovico cho rằng, điều đầu tiên mà TP cần làm là đào tạo nhân lực.
Công ty TNHH Synopsys International và Công ty cổ phần Tập đoàn Sovico đã quyết định thành lập trung tâm đào tạo thiết kế bán dẫn với việc cung ứng những phần mềm, công cụ, hệ thống mô phỏng.
Mục tiêu là tạo ra trung tâm làm dịch vụ thiết kế, xuất khẩu kỹ sư thiết kế cho toàn thế giới. Điều quan trọng là cần phải xây dựng hệ thống nguồn cho hệ bán dẫn này với khâu sản xuất chip. Điều này sẽ hỗ trợ cho Đà Nẵng tạo nên những nhà máy sản xuất chip.
“Đà Nẵng phải kết nối những đối tác xây dựng nhà máy sản xuất chip lớn ở địa phương. Cũng giống như ngành công nghệ khác, ngành vi mạch bán dẫn cũng có giai đoạn vàng, bùng nổ nhất định nên chúng ta phải nhanh”, ông Dũng cho hay.
Đà Nẵng đã đi rất nhanh sau những lời thúc giục này. Cuối năm 2024, HĐND TP thông qua gói chính sách về nhân lực. Chuyên gia quốc tế hưởng thu nhập khởi điểm tới 100 triệu đồng/tháng, hỗ trợ chỗ ở 20 triệu đồng/tháng trong 12 tháng, thưởng 50 triệu đồng/bằng sáng chế quốc tế.
Doanh nghiệp chiến lược được hỗ trợ 30% chi phí thuê nhân sự trình độ cao (tối đa 1 tỉ đồng/năm suốt 5 năm). Sinh viên vay học phí lãi suất ưu đãi và xoá nợ 100% nếu làm việc tại Đà Nẵng ít nhất 3 năm sau tốt nghiệp.
Tổng kinh phí thực hiện gói ưu đãi này tới năm 2030 là 873 tỉ đồng, con số cho thấy quyết tâm của Đà Nẵng “không để giấc mơ chip dừng trên giấy”.
“Xây tổ” đón “đại bàng”
Ngày 16-1-2025, Đà Nẵng đánh dấu mốc son mới với việc khai trương Khu Công nghệ thông tin tập trung – Công viên phần mềm Đà Nẵng số 2 và đưa vào vận hành Tòa nhà ICT1 8 tầng, diện tích khai thác 21.000 m². Hơn 30 doanh nghiệp đã đăng ký thuê 25.000 m² – vượt quá công suất, cho thấy “cầu” nhân lực – hạ tầng đang hiện hữu.
Mạch tăng tốc chưa dừng lại khi mới đây, HĐND TP Đà Nẵng thông qua chủ trương công nhận FPT và Marvell Việt Nam là đối tác chiến lược.
FPT mang theo kinh nghiệm thiết kế vi mạch, còn Marvell – đối tác chiến lược FDI đầu tiên ở lĩnh vực bán dẫn tại Đà Nẵng – cam kết hỗ trợ phần mềm, phần cứng và đào tạo dài hạn ít nhất 5 năm. Mục tiêu giai đoạn mới là có 30 doanh nghiệp thiết kế, thu hút 1 - 2 nhà máy đóng gói, kiểm thử.
Sở Tài chính Đà Nẵng cũng vừa ra thông báo mời các nhà đầu tư quan tâm nộp hồ sơ đề nghị chấp thuận chủ trương đầu tư, đồng thời chấp thuận nhà đầu tư dự án Phòng thí nghiệm phục vụ sản xuất công nghệ đóng gói tiên tiến cho vi mạch bán dẫn. Dự án có tổng vốn 1.800 tỉ đồng, công suất 10 triệu sản phẩm/năm.
Định hướng cho ngành công nghiệp bán dẫn của TP, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng Nguyễn Văn Quảng cho hay, TP xác định bốn trọng tâm. Thứ nhất là xác định trách nhiệm của Nhà nước, chính quyền TP trong việc xây dựng thể chế.
Thứ hai là hợp tác cùng thắng lợi giữa chính quyền TP và nhà đầu tư. Thứ ba là các điều kiện về đào tạo nguồn nhân lực. Thứ tư, Đà Nẵng rất cần doanh nghiệp cam kết chuyển giao công nghệ, chia sẻ với nhau. TP cam kết bảo hộ sở hữu trí tuệ tốt nhất.
“Trước mắt, Đà Nẵng sẽ đào tạo ra một nguồn nhân lực có đủ khả năng làm việc trên phạm vi toàn cầu. Tôi tin tưởng với sự quyết tâm đồng lòng, sự chân tình hợp tác của các bên, thời gian tới TP sẽ từng bước trở thành một trung tâm vi mạch bán dẫn hàng đầu của Việt Nam”, ông Quảng cho hay.
Theo báo cáo của Sở KH&CN Đà Nẵng, từ một nơi gia công phần mềm ở thời kỳ đầu những năm 2000 với tỉ trọng gia công hơn 80%, nay TP đã chuyển dịch sang phát triển sản xuất sản phẩm, dịch vụ công nghệ thông tin, tỉ trọng gia công giảm xuống dưới 40%.
Năm 2024, doanh thu toàn ngành công nghệ thông tin của Đà Nẵng đạt 39.000 tỉ đồng (tăng 9,07% so với năm 2023); xuất khẩu phần mềm 165 triệu USD (tăng 11,6%).
Kinh tế số đóng góp 20,69% GRDP của Đà Nẵng, hoàn thành chỉ tiêu trước hai năm so với Nghị quyết về Chuyển đổi số của TP.
Tấn Việt/Theo PLO
In bài viết