Phát biểu tại cuộc họp, Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres cho biết: “Việc Mỹ ném bom các cơ sở hạt nhân của Iran là một bước ngoặt cực kỳ nguy hiểm. Chúng ta phải hành động, ngay lập tức và một cách kiên quyết, nhằm ngăn chặn xung đột lan rộng và khôi phục con đường đối thoại nghiêm túc, lâu dài về chương trình hạt nhân của Iran”.
Thế giới đang chờ đợi phản ứng tiếp theo của Iran Tehran, sau khi Tổng thống Donald Trump tuyên bố Mỹ đã “phá hủy” nhiều địa điểm hạt nhân trọng yếu của Iran, đánh dấu cuộc can thiệp quân sự mạnh mẽ nhất của Mỹ vào khu vực sau nhiều thập niên.
Cuộc họp khẩn cũng chứng kiến sự chia rẽ sâu sắc trong quan điểm của các quốc gia thành viên về điểm nóng Israel-Iran. Trong khi Nga và Trung Quốc kịch liệt lên án cuộc không kích, Đại sứ Trung Quốc tại Liên Hợp Quốc, ông Fu Cong, lại khẳng định: “Hòa bình tại Trung Đông không thể được thiết lập bằng nòng súng hay tên lửa. Cơ hội cho một giải pháp hòa bình vẫn chưa cạn kiệt và các biện pháp ngoại giao vẫn còn chỗ đứng”.
Đại sứ Mỹ Dorothy Shea đã lên tiếng bảo vệ hành động của Washington và chỉ trích người đồng cấp Trung Quốc. “Đã đến lúc phải hành động cứng rắn”, bà Shea tuyên bố. “Iran nhiều lần tìm cách xóa sổ Israel khỏi bản đồ và tiếp tục phát triển chương trình vũ khí hạt nhân. Mọi nỗ lực thiện chí gần đây đều bị chế độ Tehran từ chối. Mỹ không thể và sẽ không cho phép Iran sở hữu vũ khí hạt nhân”.
Đáp lại, Đại sứ Nga Vassily Nebenzia cảnh báo về nguy cơ tái diễn những sai lầm lịch sử, đồng thời nhắc lại phát biểu tai tiếng năm 2003 của cựu Ngoại trưởng Mỹ Colin Powell về “vũ khí hủy diệt hàng loạt” của Iraq: “Một lần nữa, chúng ta lại được yêu cầu tin vào những câu chuyện cổ tích do Mỹ dựng nên. Lại một lần nữa, chính những lời nói đó sẽ gieo rắc đau thương cho hàng triệu sinh linh ở Trung Đông”, ông nói. “Có vẻ như lịch sử chẳng dạy được điều gì cho các đồng nghiệp Mỹ của chúng tôi”.
Phía Iran, vốn là bên yêu cầu triệu tập cuộc họp, lên án mạnh mẽ quyết định tấn công của Nhà Trắng. Đại sứ Iran tại Liên Hợp Quốc, ông Amir Saeid Iravani, cáo buộc Mỹ và Israel cố tình phá hoại tiến trình ngoại giao và bóp méo các nguyên tắc của Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân (NPT).
“NPT đã bị biến thành công cụ chính trị, phục vụ lợi ích của một số nước thay vì bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các quốc gia về sử dụng năng lượng hạt nhân vì mục đích hòa bình”, ông Iravani nhấn mạnh. “Những cáo buộc của Mỹ hoàn toàn vô căn cứ”.
Đối lập hoàn toàn, Đại sứ Israel tại Liên Hợp Quốc Danny Danon lên tiếng ủng hộ chiến dịch quân sự của Mỹ, cho rằng đó là “phòng tuyến cuối cùng” trước một Iran ngày càng liều lĩnh.
“Chúng tôi không còn lựa chọn nào khác. Các cuộc đàm phán bị lợi dụng để kéo dài thời gian, trong khi Iran âm thầm phát triển tên lửa và làm giàu urani. Nếu chúng ta không hành động, cái giá phải trả sẽ là thảm họa toàn cầu. Một Iran sở hữu vũ khí hạt nhân là bản án tử hình cho chúng tôi – và cho cả các bạn”, ông Danon phát biểu.
Cũng tại cuộc họp này, ba quốc gia thành viên gồm Nga, Trung Quốc và Pakistan đã đồng loạt đề xuất một dự thảo nghị quyết kêu gọi một lệnh ngừng bắn ngay lập tức và vô điều kiện trên toàn khu vực Trung Đông. Dự thảo nghị quyết do Nga, Trung Quốc và Pakistan đồng bảo trợ hiện vẫn đang trong quá trình tham vấn giữa các nước thành viên. Theo quy trình, để được thông qua, nghị quyết cần ít nhất 9 phiếu thuận trong tổng số 15 phiếu và không vấp phải quyền phủ quyết từ bất kỳ thành viên thường trực nào trong số Mỹ, Anh, Pháp, Nga và Trung Quốc. Tuy nhiên, nhiều nhà quan sát dự đoán Washington sẽ phản đối. Văn bản dự thảo mà Reuters tiếp cận không nêu đích danh Mỹ hay Israel, nhưng lên án “các cuộc tấn công nhằm vào cơ sở hạt nhân của Iran”.
Đại sứ Anh tại Liên Hợp Quốc, bà Barbara Woodward, phát biểu với thái độ thận trọng: “Hành động quân sự đơn phương không bao giờ là giải pháp bền vững cho những lo ngại liên quan đến chương trình hạt nhân của Iran. Chúng tôi kêu gọi Iran kiềm chế và mong tất cả các bên quay lại bàn đàm phán để chấm dứt vòng xoáy leo thang nguy hiểm này”.
Cũng trong phiên họp, ông Rafael Grossi – Tổng Giám đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA), đã trình bày báo cáo sơ bộ về thiệt hại sau cuộc không kích. Cơ quan này đã phát hiện ra các hố bom gần cơ sở làm giàu uranium Fordow, nhưng lưu ý rằng “không ai, kể cả IAEA, có thể đánh giá chính xác thiệt hại dưới lòng đất”. Ông Grossi xác nhận lối vào các đường hầm chứa vật liệu làm giàu tại Isfahan đã bị hư hại, trong khi cơ sở hạt nhân Natanz cũng chịu nhiều tổn thất. Tuy nhiên, theo thông tin Iran gửi tới IAEA, không có dấu hiệu rò rỉ phóng xạ ngoài khu vực ba cơ sở.
Theo VOV.VN
In bài viết