Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Cảnh sát cho biết khoảng mười người đã thiệt mạng trong vụ xả súng tại một trường cao đẳng cộng đồng ở thành phố Orebro, Thụy Điển. Họ cho biết kẻ tấn công hành động một mình, được cho là đã chết tại hiện trường, không có tiền án, và không có liên hệ với bất kỳ nhóm vũ trang nào. Các vụ xả súng ở trường học rất hiếm ở Thụy Điển, nhưng trong những năm gần đây đã có một vài vụ tấn công bằng dao vào trường học.
Trung Quốc công bố mức thuế trả đũa 10-15% đối với một số mặt hàng nhập khẩu từ Mỹ, bao gồm khí tự nhiên hóa lỏng và dầu thô, sau khi Donald Trump áp thuế 10% lên tất cả các sản phẩm từ Trung Quốc. Ngoài ra Trung Quốc cũng mở điều tra chống độc quyền đối với Google và áp đặt các biện pháp kiểm soát xuất khẩu nghiêm ngặt hơn đối với nhiều kim loại hiếm. Trước đó, ông Trump đã hoãn áp thuế Canada và Mexico sau khi hai nước này nhượng bộ.
Hamas tuyên bố giai đoạn thứ hai của các cuộc đàm phán về thỏa thuận ngừng bắn ở Gaza đã bắt đầu. Các nhà đàm phán dự kiến sẽ thống nhất về việc rút toàn bộ quân đội Israel khỏi Gaza và việc thả tất cả các con tin còn sống. Song vẫn còn nhiều chi tiết cần được giải quyết, bao gồm cả khung thời gian thực hiện. Trong khi đó, Israel tiếp tục một chiến dịch quân sự lớn ở trại tị nạn Jenin, Bờ Tây.
Mỹ bắt đầu đưa người di cư bị giam giữ đến Vịnh Guantánamo, Nhà Trắng xác nhận. Theo Wall Street Journal, một máy bay quân sự chở khoảng một chục người đã khởi hành từ Texas. Tuần trước, ông Trump đã ra lệnh mở rộng một trại giam giữ người di cư tại căn cứ hải quân của Mỹ ở Cuba, với mục tiêu giam giữ 30.000 “tội phạm nhập cư bất hợp pháp nguy hiểm nhất.”
Marco Rubio cho biết Nayib Bukele, tổng thống El Salvador, đã đề nghị giam giữ “các tội phạm nguy hiểm của Mỹ” trong các nhà tù của nước này với “một khoản phí.” Ngoại trưởng Mỹ nói lời đề nghị sẽ bao gồm cả những người có quốc tịch Mỹ. Hiện Mỹ đã bắt đầu trục xuất người di cư Ấn Độ nhập cảnh trái phép. Ông Trump cam kết sẽ làm “bất cứ điều gì cần thiết” để trấn áp tình trạng nhập cư bất hợp pháp.
Chính phủ Na Uy bổ nhiệm Jens Stoltenberg, cựu tổng thư ký NATO, làm bộ trưởng tài chính. Ông từng giữ chức vụ này cho Đảng Lao động từ năm 1996 đến 1997 và được mệnh danh là “người thì thầm với Trump” vì khả năng xử lý khéo léo vị tổng thống Mỹ tại NATO. Quyết định được đưa ra sau khi Đảng Trung dung vào thứ Năm rút khỏi liên minh với Đảng Lao động do bất đồng về chính sách năng lượng của EU.
Spotify báo cáo năm có lợi nhuận đầy đủ đầu tiên kể từ khi ra mắt vào năm 2008. Gã khổng lồ phát trực tuyến của Thụy Điển có tổng số người dùng hoạt động hàng tháng đạt 675 triệu trong quý 4, vượt xa kỳ vọng của các nhà phân tích. Trong những năm gần đây, Spotify đã cắt giảm nhân sự, tăng giá đăng ký, và đa dạng hóa dịch vụ sang sách nói và podcast.
Con số trong ngày: 460, là số từ trung bình trong một bài phát biểu của nghị sĩ Anh tại quốc hội, giảm so với gần 1.000 từ hồi năm 1938.
TIÊU ĐIỂM
Trung Quốc đáp trả Trump
Những kẻ bắt nạt thường được bảo rằng hãy chọn đối thủ cùng tầm vóc với mình. Tổng thống Donald Trump dường như là như vậy. Sau khi ông đe dọa Trung Quốc, Canada, và Mexico bằng các mức thuế mới, hai nước láng giềng nhỏ hơn của Mỹ đã tìm cách nhượng bộ. Nhưng Trung Quốc, với nền kinh tế gần ngang tầm với Mỹ, đã đáp trả.
Ngay sau khi mức thuế 10% mới của Mỹ có hiệu lực, Trung Quốc mở cuộc điều tra chống độc quyền đối với Google. Bắc Kinh cũng áp đặt các hạn chế đối với một công ty công nghệ sinh học của Mỹ và PVH, tập đoàn sở hữu các thương hiệu như Calvin Klein. Ngoài ra, Trung Quốc tuyên bố hạn chế xuất khẩu kim loại hiếm và áp thuế nhập khẩu đối với năng lượng, máy móc nông nghiệp, xe hơi cỡ lớn, và xe bán tải của Mỹ.
Động thái của Trung Quốc chủ yếu mang tính biểu tượng, như lời cảnh báo nhằm ngăn chặn các đợt thuế quan trong tương lai. Nhưng vấn đề là ông Trump rất coi trọng biểu tượng. Sự thách thức này của Trung Quốc có thể kích động tổng thống Mỹ leo thang thêm. Trung Quốc có thể sánh ngang Mỹ về sức mạnh kinh tế, nhưng ít ai có thể đọ lại mức độ liều lĩnh về kinh tế của ông Trump.
Novo Nordisk tìm ra công dụng mới cho thuốc giảm cân
Novo Nordisk, công ty giá trị nhất châu Âu, sẽ công bố báo cáo tài chính năm vào thứ Tư. Dù là công ty đầu tiên giới thiệu nhóm thuốc giảm cân GLP-1, Novo đã để mất thị phần vào tay đối thủ Mỹ Eli Lilly. Song loại thuốc thử nghiệm mới của Novo, amycretin, có thể giúp hãng bắt kịp. Các thử nghiệm ban đầu cho thấy bệnh nhân mất đến 22% trọng lượng cơ thể sau 36 tuần, nhanh hơn so với thuốc của Lilly.
Các sản phẩm của Novo còn có ích trong điều trị nhiều bệnh khác. Ozempic, phiên bản tiêm giảm cân dành cho người tiểu đường, vừa được Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) phê duyệt để giảm nguy cơ bệnh thận. Các thử nghiệm lâm sàng cho thấy liraglutide, một công thức cũ hơn, cũng có thể làm chậm sự tiến triển của bệnh Alzheimer.
Nhưng Novo đang phải chịu áp lực giảm giá thuốc. Medicare, chương trình bảo hiểm y tế công của Mỹ dành cho người cao tuổi, dự kiến đàm phán lại giá thuốc giảm cân từ năm 2027, qua đó giúp giảm chi phí cho bệnh nhân. Trong khi ấy, các hãng pha chế dược lại đang bán các phiên bản thuốc của Novo với giá rẻ hơn.
Thủ tướng Thái Lan thăm Trung Quốc
Thủ tướng Thái Lan Paetongtarn Shinawatra sẽ có chuyến thăm Bắc Kinh kéo dài ba ngày từ thứ Tư. Bà Paetongtarn, 38 tuổi, là con gái của Thaksin Shinawatra, cựu thủ tướng và tài phiệt bị lật đổ trong cuộc đảo chính năm 2006. Nhiều người ở Bangkok nghi ngờ ông Thaksin vẫn kiểm soát chính phủ của con gái mình.
Dù thế nào thì giới lãnh đạo Trung Quốc vẫn đón tiếp bà nồng nhiệt. Ở Bắc Kinh, bà Paetongtarn sẽ gặp thủ tướng Lý Cường và thậm chí là hội kiến chủ tịch Tập Cận Bình.
Trung Quốc muốn Thái Lan trấn áp các tổ chức lừa đảo trực tuyến hoạt động ở ngay sát biên giới của Thái với Myanmar và Campuchia. Còn bà Paetongtarn muốn trấn an du khách Trung Quốc rằng Thái Lan vẫn là điểm đến an toàn. Tháng trước, một diễn viên Trung Quốc đã bị bắt cóc ngay tại sân bay Bangkok và bị đưa sang Myanmar để làm việc cho một tổ chức lừa đảo. Anh ta được giải cứu sau đó.
Bỏ phiếu bất tín nhiệm chính phủ ở Pháp
Tháng 12 năm ngoái, các nhà lập pháp Pháp đã lật đổ chính phủ thiểu số của thủ tướng bảo thủ Michel Barnier bằng một cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm, đồng thời loại bỏ ngân sách năm 2025. Vào thứ Tư, người kế nhiệm ông, thủ tướng trung dung François Bayrou, sẽ đối mặt với một cuộc bỏ phiếu tương tự. Đảng cánh tả cực đoan đưa ra đề xuất bất tín nhiệm sau khi ông Bayrou tuyên bố thông qua ngân sách mà không cần quốc hội bỏ phiếu.
Nhưng không như lần trước, ông Bayrou nhiều khả năng sẽ vượt qua. Đảng Xã hội hôm thứ Hai tuyên bố sẽ không bỏ phiếu phản đối ông. Một ngày sau, Jordan Bardella, lãnh đạo phe cực hữu, cũng ám chỉ rằng đảng của ông sẽ không bỏ phiếu lật đổ chính phủ. Nếu vượt qua được, ông Bayrou sẽ đánh bại các thử thách chính trị để giúp nước Pháp có ngân sách cho năm 2025. Điều này có thể làm yên lòng thị trường, nhưng đổi lại là những nhượng bộ với cánh tả, bao gồm tăng thuế đối với người giàu và các tập đoàn lớn. Bernard Arnault, ông trùm của đế chế xa xỉ LVMH, gọi đây là một “gáo nước lạnh,” khiến các công ty cân nhắc việc di dời ra nước ngoài.
Theo Nghiên cứu Quốc tế
In bài viết