Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Một cuộc tấn công “quy mô lớn” của Nga vào Kyiv, thủ đô Ukraine, đã giết chết ít nhất bốn người và làm bị thương hàng chục người, theo chính phủ nước này. Quân đội Ukraine cho biết Nga đã phóng gần 600 máy bay không người lái và 50 tên lửa chỉ trong một đêm vào nhiều mục tiêu khác nhau, nhưng phần lớn bị bắn hạ. Tổng thống Volodymyr Zelensky kêu gọi Mỹ, châu Âu, và G20 có “hành động dứt khoát” chống lại Nga.
Máy bay không người lái lại được phát hiện gần các cơ sở quân sự Đan Mạch trong đêm. Những vụ việc tương tự hồi đầu tuần đã khiến một số sân bay ở Đan Mạch phải đóng cửa. Thủ tướng Mette Frederiksen đã bày tỏ nghi ngờ Nga có liên quan, song Điện Kremlin phủ nhận trách nhiệm. Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov nói hôm thứ Bảy rằng nước ông không có ý định tấn công các quốc gia NATO hay EU.
Donald Trump dự kiến sẽ tham dự một cuộc họp với các sĩ quan quân đội cấp cao của Mỹ tại căn cứ Thủy quân Lục chiến Quantico ở Virginia vào thứ Ba. Pete Hegseth đã yêu cầu hàng trăm tướng lĩnh và đô đốc trên toàn thế giới tập trung về đây. Chính quyền chưa tiết lộ mục đích của cuộc họp. Các tiêu chuẩn về tác phong được cho là sẽ nằm trong chương trình nghị sự.
Eric Adams đã kết thúc chiến dịch tái tranh cử thị trưởng New York. Ông bắt đầu nhiệm kỳ với tư cách thành viên đảng Dân chủ vào năm 2022. Nhưng đảng này nghi ngờ ông đã đồng ý hợp tác với chính quyền Trump về chính sách nhập cư để đổi lấy việc bỏ các cáo buộc tham nhũng đối với ông. (Ông phủ nhận cả hai cáo buộc và bất kỳ thỏa thuận nào). Hiện tranh cử với tư cách ứng viên độc lập, ông Adams đang tụt lại phía sau ba ứng viên khác trong các cuộc thăm dò. Cuộc bầu cử sẽ diễn ra vào ngày 4 tháng 11.
Iran tuyên bố việc Liên Hợp Quốc tái áp đặt các lệnh trừng phạt là “vô căn cứ và không thể biện minh.” Tháng trước, Anh, Pháp, và Đức đã cho Iran 30 ngày để đáp ứng một số điều kiện — bao gồm nối lại đàm phán với Mỹ — hoặc bị áp đặt lại trừng phạt từng được đưa ra vì chương trình hạt nhân của nước này. Lãnh tụ tối cao Ayatollah Ali Khamenei đã loại trừ khả năng đàm phán với Mỹ vì điều đó sẽ đồng nghĩa với “đầu hàng.”
Cảnh sát Ấn Độ đã buộc tội ba trợ lý của Vijay, một diễn viên trở thành chính trị gia, với tội ngộ sát và cẩu thả sau khi ít nhất 40 người chết và hơn 100 người bị thương trong một vụ giẫm đạp tại một cuộc mít-tinh chính trị ở Tamil Nadu, miền nam Ấn Độ. Gần đây đã xảy ra một số vụ việc tương tự ở Ấn Độ; hồi tháng 1, 30 người đã thiệt mạng trong một vụ chen lấn tại lễ hội tôn giáo Maha Kumbh Mela.
Không có ứng viên nào trong cuộc bầu cử tổng thống Seychelles giành được đa số phiếu cần thiết để thắng cử. Hai ứng viên dẫn đầu sẽ đối đầu nhau trong vòng hai diễn ra từ ngày 9 đến 11 tháng 10. Patrick Herminie, thuộc đảng United Seychelles, giành được 48,8% phiếu. Đương kim tổng thống Wavel Ramkalawan, thuộc đảng Linyon Demokratik Seselwa, nhận được 46,4%.
Con số trong ngày: 6.549 — số dặm trung bình mà một người đàn ông Anh đi lại trong năm 2024, giảm 21% so với năm 2002.
TIÊU ĐIỂM
Đồng hồ đếm ngược cho tân thủ tướng Thái Lan
Tháng trước tân thủ tướng Thái Lan Anutin Charnvirakul đã đạt thỏa thuận với Đảng Nhân dân đối lập. Theo đó, đảng này sẽ ủng hộ một chính phủ thiểu số do đảng Bhumjaithai của ông Anutin lãnh đạo. Đổi lại, ông hứa sẽ tổ chức bầu cử trong vòng bốn tháng sau khi đọc bài diễn văn trước quốc hội trình bày chính sách của chính phủ. Hôm nay ông sẽ có bài phát biểu đó.
Ông Anutin sẽ tận dụng tối đa thời gian để cải thiện triển vọng tái đắc cử. Ông khôi phục chương trình kích cầu “nửa-nửa”: một chính sách thời kỳ dịch bệnh cho phép chính phủ chi trả một nửa chi phí hàng hóa thiết yếu mà người dân mua từ doanh nghiệp nhỏ. Điều này có thể giúp ông giành đủ ủng hộ để thắng cử. Nhưng ông cũng có thể có cách khác để duy trì quyền lực. Các nghị sĩ thuộc những đảng nhỏ đã bày tỏ ủng hộ đảng Bhumjaithai. Nếu thu hút đủ số nghị sĩ này trong bốn tháng tới, ông Anutin có thể đạt đa số trong quốc hội mà không cần kêu gọi bầu cử.
Chính phủ Mỹ có tránh được đóng cửa?
Gặp trực tiếp Donald Trump là rất khó, đặc biệt nếu ông không ưa bạn. Tuần trước, Hakeem Jeffries và Chuck Schumer, hai lãnh đạo cấp cao của đảng Dân chủ tại quốc hội, đã bị tổng thống hủy cuộc gặp. Giờ họ sẽ nói chuyện vào thứ Hai. Hai bên đang đàm phán về việc tài trợ cho chính phủ, vốn sắp cạn ngân sách. Nếu không có thỏa thuận, chính phủ sẽ đóng cửa vào thứ Tư.
Đảng Dân chủ muốn gia hạn các khoản tín dụng y tế hết hạn vào cuối năm và đảo ngược việc cắt giảm Medicaid, chương trình bảo hiểm y tế cho người nghèo. Đảng Cộng hòa muốn chi tiêu chính phủ giữ nguyên ở mức hiện tại. Cả hai đều tin rằng công chúng sẽ đổ lỗi cho đối phương nếu xảy ra đóng cửa. Nhưng phe Dân chủ đang ở thế khó. Chính quyền dọa sẽ sa thải công chức nếu điều đó xảy ra. Và nếu giành thắng lợi về y tế lúc này, họ sẽ mất đi một vũ khí chính trị để công kích phe Cộng hòa trong cuộc bầu cử giữa kỳ năm sau.
“Kế hoạch Trump” cho Gaza
Cuộc gặp lớn khác trong ngày của Donald Trump là với Binyamin Netanyahu, thủ tướng Israel. Các nhà ngoại giao Mỹ và Israel dự đoán đây sẽ là bước ngoặt trong việc chấm dứt chiến tranh ở Gaza, vốn bắt đầu từ tháng 10/2023 khi Hamas tấn công Israel. Ông Trump đang nâng kỳ vọng: “TẤT CẢ ĐỀU ĐÃ SẴN SÀNG CHO MỘT ĐIỀU ĐẶC BIỆT. LẦN ĐẦU TIÊN TRONG LỊCH SỬ. CHÚNG TA SẼ LÀM ĐƯỢC!!!” ông đăng tải vào hôm trước cuộc gặp.
“Kế hoạch Trump,” như nó được đặt tên, kêu gọi Hamas trả tự do ngay lập tức cho toàn bộ con tin Israel và giải giáp. Israel sẽ rút hoàn toàn khỏi Gaza và cho phép một chính phủ kỹ trị Palestine quản lý các vấn đề dân sự. Một lực lượng gìn giữ hòa bình quốc tế sẽ chịu trách nhiệm về an ninh.
Kế hoạch này chứa những điều kiện mà cả Israel lẫn Hamas đều khó chấp nhận. Liệu ông Trump và các chế độ Ả Rập giúp ông soạn thảo bản kế hoạch có thể buộc họ đồng ý hay không vẫn là câu hỏi bỏ ngỏ.
Nga chịu áp lực tài chính
Khi Nga xâm lược Ukraine năm 2022, nhiều người nghĩ rằng kinh tế nước này sẽ sụp đổ. Dự đoán đó đã sai. Sau một cuộc suy thoái ngắn, kinh tế Nga bùng nổ giai đoạn 2023-24 nhờ chi tiêu quân sự. Xuất khẩu dầu, nguồn thu lớn, cũng tránh được trừng phạt. Nhưng sau hơn ba năm rưỡi chiến tranh, kinh tế Nga đã bắt đầu hụt hơi. Giá dầu giảm, và trong tháng 7 kinh tế chỉ tăng 0,4% so với cùng kỳ năm trước.
Hôm nay chính phủ Nga dự kiến đệ trình dự thảo ngân sách 2026 lên quốc hội. Họ muốn giảm thâm hụt, hiện ở mức gần 2% GDP, cao gấp bốn lần mục tiêu cho năm 2025. Để làm vậy, chính phủ sẽ tăng thuế giá trị gia tăng và hạ ngưỡng chịu thuế cho doanh nghiệp từ 60 triệu rúp (720.000 USD) xuống chỉ còn 10 triệu rúp doanh thu hàng năm. Người dân Nga có thể sẽ bức xúc khi ngày càng nhiều tiền từ túi họ được dùng để nuôi chiến tranh.
Theo Nghiên cứu Quốc tế
In bài viết