Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Bộ trưởng quốc phòng Hoa Kỳ Pete Hegseth cáo buộc giới truyền thông đã quá tin tưởng vào một báo cáo tình báo bị rò rỉ cho rằng không kích của Mỹ vào Iran chỉ khiến chương trình hạt nhân của nước này chậm lại vài tháng. Ông gọi cuộc tấn công là một “thành công lịch sử,” dù không cung cấp nhiều chi tiết. Trước đó, lãnh tụ tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei đã tuyên bố chiến dịch này không đạt được gì cả.
Israel được cho là đang tạm dừng cung cấp viện trợ cho miền bắc Gaza trong hai ngày, nhưng vẫn cho phép Tổ chức Nhân đạo Gaza — một nhóm được Mỹ và Israel hậu thuẫn — tiếp tục hoạt động ở miền trung và nam dải Gaza. Việc tạm dừng được đưa ra sau khi thủ tướng Israel Binyamin Netanyahu cáo buộc Hamas đánh cắp hàng viện trợ. Các trưởng tộc địa phương ở Gaza đã bác bỏ cáo buộc này.
Ukraine tuyên bố đã chặn đứng chiến dịch tấn công mùa hè của Nga tại Sumy, một vùng biên giới phía đông bắc. Điện Kremlin đã tìm cách chiếm khu vực này từ tháng 1. Oleksandr Syrsky, tư lệnh quân đội Ukraine, nói rằng quân đội của ông đã “ghìm chân” 50.000 lính Nga và đang tái chiếm các vùng đất bị chiếm đóng.
Chính phủ Kenya cáo buộc các “kẻ vô chính phủ tội phạm” âm mưu đảo chính sau khi biểu tình nổ ra hôm thứ Tư. Hơn 10 người biểu tình đã thiệt mạng; trong khi nhiều tòa nhà ở thủ đô Nairobi bị cướp phá và đốt cháy. Người biểu tình yêu cầu chấm dứt bạo lực cảnh sát, đồng thời kỷ niệm các cuộc biểu tình chống chính phủ lớn vào mùa hè năm ngoái. Các lãnh đạo biểu tình nói chính phủ chỉ đang đánh lạc hướng khỏi các yêu sách chính đáng của họ.
Novo Nordisk thông báo sẽ hợp tác với WeightWatchers để bán thuốc giảm cân Wegovy. Thỏa thuận này có thể giúp WeightWatchers cạnh tranh tốt hơn trong thị trường thuốc giảm cân đang bùng nổ — và giúp Novo tiếp cận khách hàng Mỹ hiệu quả hơn. Trong tuần này, công ty dược phẩm Đan Mạch đã chấm dứt hợp tác với Hims & Hers, một hiệu thuốc trực tuyến của Mỹ, vì cáo buộc bán hàng nhái Wegovy.
Jane Street đã nộp đơn lên cơ quan quản lý để mở văn phòng tại Abu Dhabi. Quỹ phòng hộ Mỹ này — với doanh thu giao dịch 21 tỷ USD vào năm ngoái — là một trong nhiều công ty tài chính đang lên kế hoạch đặt văn phòng tại đây. Cơ hội quản lý tài sản của các quỹ đầu tư quốc gia cũng như các cá nhân giàu có của UAE khiến nơi này trở thành điểm đến hấp dẫn với các quỹ phòng hộ.
Quốc hội Kyrgyzstan đã thông qua một dự luật nhằm siết chặt kiểm soát truyền thông. Gần như chắc chắn sẽ được tổng thống Sadyr Japarov phê chuẩn, luật mới yêu cầu các cơ quan báo chí đăng ký với chính phủ. Nhà nước sẽ nắm quyền kiểm soát giấy phép hoạt động của họ. Kyrgyzstan, từng được xem là “ốc đảo dân chủ” của Trung Á, đã trở nên ngày càng độc đoán dưới thời ông Japarov.
Con số trong ngày: 4,3 tỷ USD, là giá trị lượng vàng phi pháp mà Peru đã xuất khẩu trong năm ngoái, theo Viện Kinh tế Peru.
TIÊU ĐIỂM
SoftBank mơ lớn
Tập đoàn SoftBank sẽ tổ chức đại hội cổ đông thường niên vào thứ Sáu. Dự kiến Masayoshi Son, người sáng lập tập đoàn, sẽ tập trung nhiều vào trí tuệ nhân tạo (AI). Đầu năm nay, tập đoàn Nhật Bản đã công bố một liên doanh với công ty Mỹ OpenAI nhằm đưa các công cụ AI tiên tiến đến với doanh nghiệp Nhật. SoftBank cũng đang hậu thuẫn “Stargate” – một dự án hạ tầng AI trị giá 500 tỷ USD tại Mỹ, cùng với OpenAI và hai công ty Mỹ khác là MGX và Oracle. Ông Son sẽ giữ chức chủ tịch dự án.
Ông Son cũng có thể trình bày thêm về một ý tưởng lớn khác. Hồi tháng 5, ông gợi ý rằng chính phủ Mỹ và Nhật Bản nên thành lập một quỹ đầu tư chung để xây dựng nhà máy sản xuất chip và trung tâm dữ liệu – một kế hoạch mà ông được cho là đã thảo luận với các quan chức cấp cao. Ông Son rất muốn thắt chặt quan hệ với Mỹ: ông từng đứng cùng nhiều lãnh đạo công nghệ khác bên cạnh Donald Trump trong lễ nhậm chức của ông hồi tháng 1. Nổi tiếng với những canh bạc táo bạo không phải lúc nào cũng thành công, ông Son dường như quyết tâm tạo dấu ấn với AI.
Ngày cuối nhiều kịch tính của Tòa án Tối cao Mỹ trước kỳ nghỉ
Vào thứ Sáu, Tòa án Tối cao Mỹ sẽ kết thúc một kỳ nghị án đầy biến động bằng sáu phán quyết quan trọng. Các vấn đề văn hóa chiếm chủ đạo. Các thẩm phán sẽ quyết định liệu Texas và 23 bang khác có thể buộc người lớn xác minh tuổi trước khi truy cập nội dung khiêu dâm trực tuyến hay không. Toà cũng sẽ quyết định xem Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe Giá cả Phải chăng (Obamacare) có phải tiếp tục chi trả cho danh sách dài các dịch vụ phòng bệnh. Bên cạnh đó là một vụ kiện khác liên quan đến quyền của phụ huynh trong việc cấm sách có nội dung LGBT ở trường công.
Vụ kiện thứ tư có thể ảnh hưởng đến số khu vực bầu cử có đa số người da đen (và do đó có xu hướng nghiêng về đảng Dân chủ) trong bản đồ bầu cử quốc hội bang Louisiana. Vụ FCC kiện Consumers’ Research có thể làm thay đổi cách Mỹ tài trợ cho mạng internet ở vùng nông thôn. Còn vụ Trump kiện CASA sẽ liên quan đến nỗ lực của ông Trump nhằm hủy bỏ quyền công dân cho trẻ sinh ra tại Mỹ bởi cha mẹ nhập cư trái phép – cũng như việc tòa án cấp dưới dùng lệnh cấm toàn quốc để ngăn chặn nhiều chính sách của ông Trump.
Một thỏa thuận mong manh ở Congo
Ngoại trưởng của Cộng hòa Dân chủ Congo và Rwanda dự kiến sẽ ký kết một thỏa thuận tại Washington vào thứ Sáu nhằm chấm dứt cuộc xung đột tàn khốc có nguy cơ leo thang thành chiến tranh khu vực. Lực lượng nổi dậy M23, được Rwanda hậu thuẫn, đã phát động tấn công ở miền đông Congo từ cuối năm 2021, chiếm giữ nhiều vùng lãnh thổ. Cuộc chiến leo thang vào tháng 1, chỉ vài ngày sau khi Donald Trump nhậm chức, khi M23 chiếm Goma, thành phố lớn nhất ở miền đông Congo. Họ sau đó chiếm Bukavu, một thành phố lớn khác, vào tháng 2.
Chính quyền Trump, vì muốn có được thỏa thuận khai thác khoáng sản với Congo, đã tích cực thúc đẩy chấm dứt giao tranh. Thỏa thuận đạt được sau nhiều tháng đàm phán bí mật, nhưng vẫn còn nhiều câu hỏi lớn. Quân đội Congo quá yếu để giữ lãnh thổ, còn Rwanda khó rút quân nếu không được nhượng bộ. Ngay cả khi điều đó xảy ra, lực lượng nổi dậy M23 – vốn tuyên bố hoạt động độc lập – hoàn toàn có thể bất tuân thỏa thuận.
Liệu AI có giải được một trong những bài toán lớn nhất của sinh học?
Viện nghiên cứu Arc, một tổ chức phi lợi nhuận ở California, đã khởi động một cuộc thi nhằm khuyến khích sử dụng trí tuệ nhân tạo để giải một trong những bài toán lớn nhất trong sinh học. Cuộc thi mang tên Virtual Cell Challenge nhằm cải thiện các mô hình tế bào ảo – tức các công cụ học máy có khả năng dự đoán cách tế bào phản ứng với thuốc, tín hiệu miễn dịch, hoặc biến đổi gen. Các mô hình này đang thu hút sự quan tâm của giới công nghệ và khoa học vì chúng có thể giúp phát hiện phương pháp điều trị cho các bệnh phức tạp. Cuộc thi được tài trợ bởi các công ty nổi bật như Nvidia và 10x Genomics.
Thí sinh sẽ sử dụng mô hình tế bào ảo STATE của Viện Arc – vừa được công bố trong tuần này – để xây dựng một mô hình AI dự đoán phản ứng của tế bào với những thay đổi trong ADN. Mục tiêu là thúc đẩy đổi mới, xây dựng tập dữ liệu tốt hơn, và tạo ra các chuẩn đo lường tiến bộ. Cuộc thi sẽ diễn ra hàng năm và người chiến thắng sẽ được công bố vào tháng 12.
Theo Nghiên cứu Quốc tế
In bài viết