Putin – Trump và "quân bài" Burevestnik
Nga đã bất ngờ phong tỏa không phận rộng 500 km² trên khu vực Novaya Zemlya, theo thông báo NOTAM (hạn chế bay tạm thời). Theo tờ EurAsian Times, lệnh phong tỏa này đã được áp dụng vài ngày nay.
Đây là khu vực vốn được sử dụng để thử nghiệm vũ khí hạt nhân từ cuối thập niên 1950, khiến giới quan sát phương Tây lập tức liên hệ tới khả năng Moscow chuẩn bị cho một vụ phóng tên lửa hành trình chiến lược Burevestnik – dự án tuyệt mật được phương Tây đặt mã hiệu SSC-X-9 Skyfall và mô tả là "ác mộng của NATO".
Cùng thời điểm, hai máy bay vận tải Il-76 của Rosatom hạ cánh xuống sân bay Rogachevo trên Novaya Zemlya, được cho là phục vụ cho thử nghiệm.
Ngoài ra, 4 tàu xuất hiện gần bờ quần đảo, nhiều khả năng nằm trên quỹ đạo bay dự kiến của tên lửa. Ngày 5/8, một máy bay Mỹ chuyên dò tìm dấu vết hạt nhân cũng được phát hiện trên Biển Barents.
Động thái của Moscow trước thượng đỉnh Nga-Mỹ đang khiến phương Tây rộ lên nhiều đồn đoán. Ảnh: TST
Burevestnik được cho là sử dụng động cơ hạt nhân, tầm bay gần như không giới hạn. Lần đầu tiên ông Vladimir Putin công bố về nó là tháng 3/2018, sau đó được đặt tên chính thức Burevestnik.
Tên lửa có động cơ khởi tốc nhiên liệu rắn và động cơ phản lực hạt nhân chính, cho phép bay nhiều tháng liền, gần như không thể bị phát hiện. Nga bác bỏ cáo buộc từ phương Tây rằng nó sẽ để lại "vệt phóng xạ", khẳng định lò phản ứng được cách ly hoàn toàn.
Trong thông điệp Liên bang năm 2018, ông Putin từng cảnh báo: "Trước đó không ai chịu lắng nghe chúng tôi. Vậy thì hãy lắng nghe ngay từ bây giờ". Khi đó, ông giới thiệu loạt vũ khí mới gồm Kinzhal, Avangard và Burevestnik – nhằm thay đổi cán cân chiến lược.
Theo chuyên gia quân sự Evgeny Linin, Burevestnik có thể vượt qua mọi hệ thống phòng không, gây áp lực tâm lý mạnh mẽ cho đối thủ và đóng vai trò răn đe dài hạn.
Vũ khí chiến lược và thông điệp chính trị
Theo tờ RG (Nga), việc phong tỏa không phận và các động thái chuẩn bị thử nghiệm diễn ra sát thời điểm diễn ra cuộc gặp thượng đỉnh giữa hai nhà lãnh đạo Putin – Trump tại Alaska. Giới phân tích coi đây là tín hiệu chiến lược.
Theo nhà phân tích Vadim Avva, trong bối cảnh Mỹ sa lầy ở Ukraine và nguy cơ leo thang hạt nhân gia tăng, Burevestnik là lời nhắc nhở rằng Nga vẫn sở hữu ưu thế trong một số công nghệ tấn công chiến lược mà Mỹ chưa có.
Nga thử nghiệm tên lửa Burevestnik. Ảnh: BQP Nga
Theo ông Avva, đây không chỉ là động thái phô diễn sức mạnh quân sự mà còn là thông điệp chính trị rõ ràng, buộc Washington phải tính tới thực tế mới trong cán cân quyền lực toàn cầu. Các nhóm chính trị chống Nga được cho là đang tìm cách phá hoại cuộc gặp, trong khi tình trạng đối đầu giữa hai bên vẫn căng thẳng.
Với khả năng "lơ lửng" nhiều tháng gần biên giới đối phương, "Burevestnik" vừa là công cụ răn đe quân sự, vừa là "quân bài" ngoại giao. Ngay trước một cuộc gặp được coi là có thể xoay chuyển cục diện quốc tế, sự xuất hiện của loại vũ khí này khẳng định Moscow sẵn sàng bảo vệ lợi ích và không chấp nhận đàm phán từ thế yếu.
Không khí căng thẳng càng gia tăng khi ngay trước thượng đỉnh, một số quan chức và cựu quan chức châu Âu phát đi tuyên bố gây tranh cãi, kêu gọi "bắt giữ" Tổng thống Nga khi ông đặt chân tới Alaska.
Moscow phản ứng gắt trước thông tin "Ông Putin có thể bị bắt khi tới Alaska"
Theo Đài Tsargrad TV (Nga), các quan chức và cựu quan chức châu Âu kêu gọi bắt giữ ông Putin đã viện dẫn lệnh bắt của Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) được ban hành cách đây hai năm đối với nhà lãnh đạo Nga do các vấn đề liên quan tới xung đột Ukraine.
Tuy nhiên, giới quan sát đặt câu hỏi tại sao Mỹ lại "phải" thực hiện việc này, khi Washington không công nhận thẩm quyền của ICC. Trước đó, vào tháng 2 năm nay, Tổng thống Donald Trump đã ký sắc lệnh hành pháp cho phép trừng phạt ICC, sau khi tòa án này phát lệnh bắt giữ Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu.
Tờ Mail (Nga) nhấn mạnh, ông Putin sẽ không tới Alaska một mình mà có lực lượng bảo vệ đi cùng, và khó có khả năng bất kỳ bên nào được phép tiến hành "bắt giữ" nguyên thủ Nga.
Nga phản ứng gắt trước việc một số quan chức và cựu quan chức châu Âu kêu gọi ICC bắt giữ ông Putin. Ảnh: TASS
Một nghị sĩ Duma Quốc gia Nga cảnh báo, những lời kêu gọi trên của một số cựu quan chức và quan chức châu Âu nhằm vào Nga là một động thái mang tính khiêu khích rõ rệt, có thể sẽ vấp phải sự đáp trả từ Moscow.
Phía Nga từ lâu đã bác bỏ cáo buộc của ICC, khẳng định những gì tòa này nêu ra không phản ánh thực tế.
"Việc thi hành một quyết định bất hợp pháp và không hợp lệ về việc bắt giữ các quan chức của một quốc gia cụ thể có thể coi là một lời tuyên chiến" - cựu Tổng thống Nga Medvedev cảnh báo hồi tháng 6 năm ngoái.
Vào tháng 4 năm nay, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov một lần nữa nhấn mạnh, Nga không phải một bên tham gia Quy chế Rome về thành lập ICC, nên Moscow không công nhận lệnh bắt giữ của ICC.
Nga đã ký Quy chế Rome về ICC vào năm 2000, nhưng chưa bao giờ phê chuẩn để trở thành thành viên của ICC và cuối cùng rút lại việc ký kết vào năm 2016.
Điện Kremlin đã coi những lệnh trên là thái quá vào thời điểm đó và bác bỏ lệnh của ICC. Moscow coi lệnh này như một phần trong chiến dịch của phương Tây nhằm làm mất uy tín của Nga.
Ủy ban Điều tra Nga đồng thời thông báo sẽ mở cuộc điều tra hình sự nhằm vào các thẩm phán và công tố viên của ICC.
Theo doisongphapluat.nguoiduatin.vn
(Theo TST, EurAsian Times, Barentsobserver)