Hà Nội cải tạo vỉa hè: Vừa lát đá xong đã bị hàng quán lấn chiếm

Thấy "đào" là thấy Tết

Ghi nhận trong những ngày đầu tháng 11/2025, trên nhiều tuyến phố ở Hà Nội như Nghiêm Xuân Yêm, Nguyễn Xiển, Kim Đồng, Trương Định, Vạn Phúc... đang diễn ra hoạt động cải tạo vỉa hè. Các tốp công nhân tất bật thi công, bóc hết lớp gạch cũ, thay thế bằng đá tự nhiên, chống trơn trượt. Nhiều đoạn vỉa hè đã được hoàn thiện, nhưng phế thải xây dựng, vật liệu như cát, xi măng, đá… vẫn tập kết ngổn ngang, gây cản trở lối đi bộ và làm mất mỹ quan đô thị.

Đáng nói, một số đoạn vỉa hè được đào xới dở dang, không thi công liên tục, gây ảnh hưởng đến sinh hoạt và hoạt động kinh doanh của người dân. Bên cạnh đó, bụi bẩn từ hoạt động thi công, vật liệu xây dựng tập kết ngổn ngang trên vỉa hè và dưới lòng đường cũng gây mất vệ sinh môi trường, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông.

Chị Nguyễn Thanh Thúy, sinh sống ở mặt đường Nguyễn Xiển cho biết: "Việc cải tạo vỉa hè diễn ra từ cuối tháng 10, máy móc, đục phá, bụi bặm, tiếng ồn làm người dân cảm thấy mệt mỏi. Dịp cuối năm là cao điểm mua sắm, nhưng việc vỉa hè bị đào xới, vật liệu xây dựng ngổn ngang cũng khiến việc buôn bán của cửa hàng gặp khó khăn, ảnh hưởng đến doanh thu".

Tại các điểm, nhà chờ xe buýt trên đường Nghiêm Xuân Yêm, người dân phải đứng dưới lòng đường để đón xe vì vỉa hè đang được đào xới để cải tạo. Những chồng gạch đá, cát... phục vụ công trình chiếm gần hết lối đi, buộc người dân phải xuống lòng đường, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông. Bên cạnh đó, trên vỉa hè có nhiều vị trí cống viễn thông, thoát nước... bị đào xới nhưng không được cảnh báo đầy đủ, biến thành những "chiếc bẫy" rình rập người đi bộ.

Anh Nguyễn Minh Đức (phường Hoàng Liệt) chia sẻ: "Việc cải tạo vỉa hè là cần thiết để chỉnh trang đô thị nhưng không nên dồn vào dịp cuối năm. Đường xá bị ùn tắc kết hợp với việc thi công, cải tạo vỉa hè khiến tình hình môi trường, giao thông càng thêm hỗn loạn. Những năm gần đây, dưới các bài đăng về cải tạo vỉa hè trên mạng xã hội thường có bình luận: thấy "đào" là thấy Tết. Đây là bình luận vui nhưng phản ánh một thực trạng đáng quan tâm ở Thủ đô".

Vừa lát xong đã "mất"

Thời gian qua, báo chí và dư luận nhiều lần phản ánh tình trạng vỉa hè ở Hà Nội sau khi cải tạo được một thời gian ngắn đã xuất hiện tình trạng lún nứt, vỡ, bong bật, xuống cấp... Nguyên nhân chính là do quá trình thi công, giám sát chưa chặt chẽ và việc sử dụng vỉa hè không đúng mục đích.

Vỉa hè vốn chỉ dành cho người đi bộ nhưng vào giờ cao điểm bị nhiều phương tiện leo lên, hoặc sử dụng làm nơi dừng đỗ ô tô, làm giảm tuổi thọ vật liệu lát. Bên cạnh đó, nhiều đoạn vỉa hè vừa lát xong đã bị các cá nhân, hộ kinh doanh lấn chiếm để căng ô dù, bày bán hàng hóa, đỗ xe..., gây bất tiện cho người đi bộ, ảnh hưởng đến mỹ quan, văn minh đô thị.

Theo Sở Xây dựng Hà Nội, UBND TP Hà Nội đã có nhiều văn bản chỉ đạo Sở Xây dựng và các đơn vị liên quan tăng cường kiểm tra, kịp thời duy tu, sửa chữa vỉa hè bị lún nứt, vỡ, bong bật, xuống cấp đảm bảo chất lượng công trình, mỹ quan đô thị. Đồng thời quy định tiêu chí về vật liệu lát vỉa hè gồm chủng loại, kích thước để thi công phù hợp, tránh lãng phí. Bên cạnh đó, Thành phố cũng yêu cầu các địa phương phát triển đồng bộ hạ tầng, tránh việc "đào lên, lấp xuống".

Trên thực tế, việc cải tạo trước đây hoàn toàn do các quận, huyện cũ phê duyệt và thực hiện. Sau ngày 1/7/2025, việc này được giao lại cho chính quyền cấp xã, phường triển khai. "Hiện nay, sở chỉ quản lý chung về mặt quy định, tiêu chuẩn kỹ thuật, còn việc triển khai hoàn toàn do các xã, phường khảo sát, thực hiện. Chỉ khi có sự vụ bất thường hoặc thành phố yêu cầu kiểm tra, sở mới tiến hành kiểm tra, rà soát", đại diện Sở Xây dựng Hà Nội cho hay.

Theo các chuyên gia giao thông - đô thị, việc kiểm tra, giám sát chặt chẽ trong quá trình thi công và công tác quản lý, sử dụng vỉa hè đúng mục đích đóng vai trò quan trọng để hạn chế tình trạng đào xới mỗi dịp cuối năm. Bên cạnh việc kiểm tra, xử lý của cơ quan chức năng, cần tăng cường vai trò giám sát của người dân trong việc phát hiện và phản ánh vi phạm. Đồng thời, tăng cường tuần tra, phạt nguội các vi phạm giao thông, lấn chiếm vỉa hè qua camera...

Cải tạo vỉa hè xuống cấp ở Hà Nội là chủ trương đúng, nhưng Thành phố cần có giải pháp, giữ vững chức năng đi bộ, tạo được không gian đô thị văn minh. Tránh để lát đá xong rồi lại bị lấn chiếm, giá trị công trình bị giảm, người dân mất lợi ích, và cơ quan chức năng tiếp tục “chạy theo” xử lý. Hy vọng rằng với sự giám sát chặt chẽ và phối hợp giữa chính quyền, người dân, đơn vị thi công, các tuyến vỉa hè ở Hà Nội sẽ không chỉ được lát đẹp mà còn được sử dụng đúng mục đích và bền vững.

Thế Đoàn/Báo Tin tức và Dân tộc